چرا پوتین سپر زرین عباسی به روحانی هدیه داد

حسن روحانی پس از پایان سفر نیویورک، به ایران نیامد. او بلافاصله پس از اتمام سفر به آستاراخان روسیه رفت تا در نشست سران ساحلی دریای خزر حاضر شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بیان گلپایگان ،در جریان این سفر ولادمیر پوتین هدیه ای به حسن روحانی داد که به اعتقاد کارشناسان یک اقدام سمبلیک و البته معنادار بوده است. این دیدار چهارمین دیدار روحانی و پوتین در یک سال اخیر بود. پرویز اسماعیلی، معاون ارتباطات دفتر رئیس جمهور در صفحه فیس بوک خود ماجرای این هدیه را اینگونه توضیح داد: رئیس جمهور روسیه دستور داد کارکنان کاخ کرملینِ آستاراخان (قلعه تاریخی تسیخ هاوس که در جنگ جهانی اول دژ و انبار مهمات بوده است) قابی را برای هدیه به رئیس جمهور ایران بیاورند. آوردند. سنگین و با ابهت بود. کمی هم ضربه خورده بود. درون قاب، سپر رزمی یکی از سربازان شاه عباس اول (قرن هفدهم) از جنس برنز و طلا، و مربوط به جنگی بوده که در آن دوره (۱۶۰۳ تا ۱۶۱۸ میلادی) میان ترکیه و ایران رخ داده است. پوتین آخرین جمله ای که با خنده گفت، این بود: ظاهرا این سپر بدست حریف افتاده، اما ایران برنده آن نبرد بود.

بر اساس این روایت که البته عکس هایی نیز از آن منتشر شد؛ می توان هدیه رئیس جمهور روسیه به همتای ایرانی خود را یک هدیه معنادار دانست. این روزها ایران و روسیه هردو از سوی آمریکا و اروپا تحریم شده اند . ایران به بهانه موضوع هسته ای و روسیه نیز به دلیل ماجرای اوکراین تحریم شده اند. این دو کشور طی ماه های اخیر تلاش گسترده ای را برای انجام توافقات اقتصادی آغاز کرده اند که در این میان مهمترین اتفاقی که میان دو کشور افتاد؛ امضاء یک تفاهم نامه ۷۰ میلیارد یورویی است. تفاهم نامه ای که سقف آن ، بزرگترین رقم در تاریخ مراودات اقتصادی ایران با دنیا است و بخش مهمی از آن مربوط به فروش روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت ایران به روسیه است. کارشناسان معتقدند سپر عباسی که پوتین به روحانی هدیه داه، می تواند به معنای تلاش دو کشور برای مقابله و مدافعه با تحریم های غرب باشد. البته می توان از این هدیه برداشت های خاصر در مورد حمایت های نظامی روسیه زا ایران را نیز داشت . نگاهی به هدیه های رد وب دل شده میان سران جهان و روسای جمهور ایران نشان می دهد هر کدام از این هدیه ها در مقطع زمانی خاص خود معانی زیادی به همراه داشته اند. زمانی احمدی نژاد رییس جمهور سابق کشورمان با سفر به شکورهای آمریکای لاتین، یکی از دستاوردهای علمی کشورمان را به آنها هدیه می داد که این نشانه بردن آگاهی به این کشورها بود. حال می توان نتیجه این سیاست ها را در نطق های مجمع عمومی سازمان ملل مشاهده کرد. در این هدیه نیز می توان سپرهای دفاعی را مشاهده کرد که می توانند در صورت ادامه دوستی و همکاری بین دو کشور ، علیه دشمن مشترک مورد استفاده قرار گیرند . روحانی پس  از این سفر گفت که از سال اینده برندهای ایرانی در فروشگاه های روسیه حضور خواهند داشت. از سوی دیگر همانگونه که گفته شد در صورت تحقق فروش روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت به روسیه، می توان شاهد یک حجم وسیع مراودات اقتصادی میان دو کشور بود.

اما در مقابل هدیه نمادین پوتین، می توان ماجرای شیردال آمریکایی ها را نیز مثال زد. در نخستین سفر روحانی به سازمان ملل در سال گذشته، آمریکایی ها یک شیء به ظاهر هنری و تاریخی به نام “شیردال” را به عنوان نماد حسن نیت آمریکایی ها به ایران دادند. آنها شیردال را به محمدعلی نجفی، معاون روحانی و رئیس سازمان جهانگردی و گردشگری تحویل دادند. همان زمان بسیاری روزنامه های حامی دولت این اقدام آمریکایی ها را یک اقدام نمادین و به معنای اثبات حسن نیت طرف مقابل برای بهبود مناسبات تلقی کردند.

اما طولی نکشید که طرف ایران متوجه حیله گری آمریکایی ها شد. پس از آنکه به دلیل شکل این شیردال، تشکیک هایی درباره اصل بودن آن صورت گرفت؛ و مقرر شد با پیگیری های باستان شناسان، قدمت این شیردال مشخص شود. با این حال اما نتیجه قدمت شیردال به جایی نرسید و بعدها مشخص شد اساسا چنین شیئی در ایران باستان وجود نداشته است و تنها یک نماد اسطوره ای است.

در همین هنگام بود که نجفی، رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری به میان آمد و گفت که شیردال اساسا نسخه اصلی ندارد که دیگران به دنبال نسخه بدلی آن هستند. نجفی گفت: اگر گفته‌اند این جام شیردال، اصل نیست، این طور نیست که اصلی وجود داشته باشد و فرع آن را ساخته‌اند بلکه از اول کسی این را ساخته است. به هر حال پس از آن مشخص شد که این جام تقلبی چند سال قبل تر از آن از یک بازرگان اماراتی در یکی از فرودگاه های آمریکا گرفته شده است.

اگر سپر زرین ، نماد گسترش همکاریهای دفاعی و صنعتی و اقتصادی باشد ، شیردال تقلبی را هم می توان به معنای ارتباط های جعلی و بی خاصیت تعریف کرد. در مجموع به نظر می رسد دولت روحانی با نزدیک کردن مناسبات خود با روس ها به دنبال آن است تا یک پیام بسیار مهم به طرف مقابل مخابره کند. به نظر می رسد سیاست های نگاه به شرق روحانی بتواند مواضع طرف غربی را کنترل کند. البته این نکته را باید به یادداشت که در ایران اکنون با شیردال یک تجربه بسیار تلخ به ایران ارسال شد.