مسجد طراز اسلامی 2

مسجد طراز اسلامی،فعالیت های مسجد محور،شهرستان نمونه

حضرت على(علیه السلام) مى فرمایند:
کسى که به مسجد مى رود، به یکى از هشت چیز مى رسد:
1ـ دوستى که در راه خدا از او استفاده مى کند.2ـ دانشى که نکته آموزنده اى به او مى دهد.3ـ آیه اى از آیات الهى را فرا مى گیرد.4ـ کلمه اى مى شنود که موجب هدایت او مى گردد.5ـ رحمتى به او مى رسد.6ـ کلمه اى فرامى گیرد که او را از شک باز مى دارد.7 و 8ـ گناهى را به دلیل ترس یا شرم ترک مى کند.
ابى جعفر محمد صدوق، الخصال، قم، انتشارات اسلامى، 1362، ج 1، ص 40 / ج 3، ص 483
در شماره قبل به اهمیت جایگاه و نقش بی بدیل مسجد به عنوان محوری موثر، مستحکم و قابل اطمینان، در پرداختن به امور مختلف فرهنگی،عبادی،اجتماعی،اقتصادی،اخلاقی و سیاسی اشاره شد و بیان گردید که چناچه به جایگاه بالای این مکان مقدس توجه نموده و ظرفیت ها و پتانسیل های بالقوه ای را که در این حوزه وجود دارد باز خوانی و به آنها فعلیت بخشیم به جرات می توان گفت : اکثر یا به نوعی تمام مشکلاتی که امروزه به اشکال گوناگون، افراد و جوامع با آنها دست به گریبان هستند به شیوه ای کاملا” معقول و منطقی حل خواهد شد و انشاا… شاهد یک جامعه سراسر شور و نشاط،همراه با برابری و برادری خواهیم بود.
اما برای اینکه به این مهم دست یابیم می بایست در ابتدا مروری بر معنای مفاهیم آورده شده در عنوان مقاله داشته باشیم :
مسجد در لغت:
مسجد از ریشه ی ((سجد))به معنای پیشانی است که برای سجده رفتن مهر روی آن قرار می گیرد.همچنین حالت متواضعانه را شامل می شود و به این محل نماز خانه می گویند.
مسجد محل عبادت مسلمانان و خانه خدا معرفی شده است و به علت اینکه سجده نمود کامل عبادت است،این نام انتخاب شده است.پس مسجد محل کسب و تجارت نیست.و نباید جهت امور دنیوی مورد استفاده قرار گیرد.
مسجد در قرآن:
کلمه مسجد بیست و هشت بار در قرآن آمده، که بیست و دو بار آن به صورت مفرد (مسجد) و شش بار هم به صورت جمع (مساجد) ذکر شده است. از بیست و دو مورد مفرد، پانزده مورد آن مقید به قید «الحرام» است، که مراد از همه آنها همان مسجد مخصوص، معروف و مقدس مسجدالحرام است که در مکه می باشد. یک مورد هم مقید به قید «الاقصی» است که مراد از آن، اولین قبله گاه مسلمانان (مسجدالاقصی) در بیت المقدس می باشد. یک مورد دیگر هم مقید به قید «ضرار» است، که مقصود همان مسجد معروف به (مسجد ضرار) است که به دست منافقان در مدینه ساخته شده بود. بنابراین از بیست و دو مورد لفظ مفرد مسجد، هفده مورد در قرآن، مقید به این سه قید «الحرام، الاقصی، ضرار» است، که بیان شد و پنج مورد به صورت مطلق و بدون قید آمده است. اما درباره کلمه مساجد که شش بار در قرآن وارد شده است، سه مورد از آن، مقید به قید «الله»، (مساجدالله)، و سه مورد دیگر به طور مطلق (مساجد) بیان شده اند.از دیدگاه قرآن کریم مساجد به خدا اضافه شده و این نشان دهنده اینست که از لحاظ ارزش مکانی یکسان است و تفرقه و اختلافات مومنان بین مساجد باید کنار گذاشته شود مگر مساجد ضرار ومساجد ویژه که ادله قطعی بر آنها داریم.نمونه این بحث این آیه است(و اقیموا وجوهلکم عند کل مسجد و ادعوهمخلصین له الدین((و او هر مسجدی رو کنید و به عبادت بپردازید و خالصانه در دین خود خدا را بخوانید((اعراف آیه 29)
واژه طراز :واژه طراز به معنای سنجش، برابری وتعادل ویکسانی می باشد. یعنی یک معیار سنجش تعیین شده و براساس آن معیار و شاخص میزان تعادل ،یکسانی ، هم وزنی و همانندی سایر موارد، با آن سنجیده می شود.به عبارت دیگر طراز به معنای قاعده، قانون، روش، طرز،‌رتبه، قسم، نوع، هم شأن و هم پایه می باشد.
مسجد طراز اسلامی :باتوجه به این معانی و تعریف ها؛ مسجدی است که به عنوان معیار و شاخص می بایست مبنا قرار گرفته و دیگر مساجد براساس آن سنجیده گردند . مسجد تراز اسلامی سنگ تراز دیگر مساجد است ؛چنین مسجدی می بایست در تمام ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی الگو بوده و بتواند ارائه دهنده ی شیوه ای جذاب و کارا منطبق بر نیاز گوناگون مخاطبان باشد. درمرحله نخست می بایست یک مسجد ایده آل را درتمامی جنبه ها توصیف نمود و فعالیت های دیگر مساجد را براساس آن منطبق نمود . البته توجه به این نکته ضروری است که هر یک از استانها و شهرستانها فرهنگ و آداب رسوم خاص خود را دارند که اگر در تعریف مسجد تراز اسلامی لحاظ گردد کاربردی تر و معقول تر خواهد بود .
مسجد طراز اسلامی از جنبه کلی ؛ مسجدی است که اولاً توسط خود مردم ساخته می شود . ثانیاً توسط خود مردم تجهیز می گردد و ثالثاً توسط خود مردم مدیریت واداره می گردد.

علی محمد اسدی
مسئول کانون معین شهرستان گلپایگان