واکاوی زوایای پیدا و پنهان حادثه پلاسکو

به گزارش خبرگزاری بیان، نماد تجارت تهران فرو ریخت و داغ عمیقی را بر دل هموطنان این مرز و بوم گذاشت، بدون تردید،عوامل و دلایل متعددی در بروز این فاجعه اثرگذار بوده است.

در آخرین روز دی ماه،تهران فاجعه ای تلخ و سهمگین را تجربه کرد،فرو ریختن ساختمان پلاسکو به عنوان یکی از نمادهای تجارت پایتخت آنچنان تاسف آور و غیر منتظره بود که بعد از گذشت روزها و ساعت ها از آن حادثه نامیمون،مجال کمتری برای پرداختن به زوایای پیدا و پنهان این رخداد و تحلیل و بررسی عوامل موثر در بروز این فاجعه حاصل شده است.

فارغ از خسران مادی،اقتصادی ایجاد شده و فراتر از آن شهادت جمعی از ماموران خدوم آتش نشانی،حزن و اندوهی که این حادثه بر دل هموطنان گذاشت،قطعا با نگاهی کارشناسانه و البته کسب تجربه هر چه بیشتر می توان از بروز مجدد رخدادهای اینچنینی پیشگیری کرد و حداقل اینکه عمق خسارات مالی و جانی احتمالی در حین حادث شدن چنین وقایعی را به حداقل ممکن کاهش داد.

امین کرم زاده،کارشناس ارشد رشته شهرسازی،در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در تشریح عوامل موثر در بروز این رخداد تلخ(فرو ریختن ساختمان پلاسکو)اظهار داشت:آتش و انفجار دو عامل اصلی و اساسی در ریزش این بنای عظیم به شمار می رود و به تبع با ارتقای ضریب استحکام و مقاومت بنا در برابر حرارت می توان،ضریب بروز و تحمیل چنین خساراتی را به میزان قابل توجهی کاهش داد و حداقل اینکه،مدت زمان حادث شدن چنین ریزش و تخریب هایی را در مواقع بحرانی به تاخیر و تعویق انداخت.

وی افزود:تجهیز ابنیه ،به سیستم های اطفای حریق خودکار یکی از موارد حائز اهمیت در جلوگیری از بروز خسارات اینچنینی محسوب می شود و در مرتبه بعدآنچه که در این عرصه موثر و تعیین کننده به نظر می رسد به استحکام بنا و مقاومت سازه ها در برابر حوادث غیر مترقبه معطوف می شود.

کرم زاده عنوان کرد:به واقع،با تامین مقاومت سازه و بنا در برابر رخدادهایی همچون آتش سوزی،حتی در صورت عدم فعال شدن سیستم های اطفای حریق خودکار نیز فرصت بیشتری برای مانور نیروهای امدادی و مدیریت بحران در راستای رفع و پیشگیری از تشدید دامنه خسارات مهیا خواهد شد.

وی افزود:به واقع،در ساختمان پلاسکو نیز،ذوب شدن زودهنگام سازه و اتصالات،زمان مناسب را برای اطفای حریق و خروج آتش نشانان از بنای مذکور سلب کرد که در نهایت نیز این نارسایی به فاجعه ای غیر منتظره منتهی شد.

دانش آموخته رشته شهرسازی گفت:متاسفانه حرارت بالا،باعث تضعیف سازه های پلاسکو شده و به تبع عدم وجود توان کافی و استحکام لازم برای تحمل وزن طبقات فوقانی،باعث فرو ریختن این بنای تجاری نسبتا قدیمی در پایتخت شد.

کرم زاده گفت:به واقع یکپارچگی سازه ها از دیگر مواردی است که باعث تخریب و ریزش سهمگین بنا شد و تواَم شدن این موارد با قدمتی که از حیث عمر بنا بر این سازه گذشته،شرایطی را ایجاد کرد که جز تلی از خاک و فولاد،در حال حاضر چیز دیگری از این بنا باقی نمانده است.

*عدم توجه کسبه به موارد و اصول ایمنی

طاهره نودهی،کارشناس مدیریت بحران،در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به لزوم توجه به استانداردها و توصیه های ایمنی و نقش آن در پیشگیری از حوادث و رخدادهای اینچنینی عنوان کرد:بر اساس اخبار و گزارشات منتشر شده،مکررا اخطارهای لازم در خصوص عدم ایمنی کافی این بنا صادر و ابلاغ شده،اما متاسفانه توجه چندانی به این موضوع نشده و برخی سهل انگاری ها نیز مزید بر علت شدتا در نهایت این رخداد تلخ،بسیاری از خانواده های ایرانی را در حزن،ماتم و اندوه فرو بَرَد.

وی افزود:اساسا پیشگیری از وقوع چنین مخاطرات و تهدیداتی مستلزم مجموعه ای از اقدامات سخت افزاری و نرم افزاری است و امید آن می رود با درس گرفتن از این واقعه،تلاش شود موارد لازم در خصوص دیگر ابنیه های موجود در پایتخت و دیگر کلانشهرهای کشور مد نظر قرار گیرد.

نودهی گفت:به نظر بنده در آسیب شناسی این رخداد تلخ،نمی توان دستگاه یا نهاد مشخصی را به تنهایی،مقصر جلوه داد و تمامی دستگاه ها و ارگان های ذیربط بطور مستقیم و غیر مستقیم در این ماجرا سهیم هستند و قطعا با نقش آفرینی تمامی مجموعه های مرتبط،چه از حیث اداری و چه در عرصه های مردمی(متولیان و مالکان واحدهای تجاری)امکان پیشگیری از تکرار چنین حوادث تلخی دور از دسترس نخواهد بود.

*فرهنگ نگهداری صحیح از ابنیه،ضعیف است

بهاره نوش آبادی،استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به نقش موثر استانداردها و الزامات سخت افزاری در پیشگیری از وقوع چنین رخدادهایی گفت:با همه این اوصاف،باید به مولفه های فرهنگی و مسائل آموزشی در جامعه نیز توجه هر چه بیشتری لحاظ شود.

وی افزود:متاسفانه در جامعه ایران،فرهنگ نگهداری صحیح از ابنیه،ضعیف به نظر می رسد و نمی توان صرفا با اتکای به قدمت 54 ساله ساختمان پلاسکو،دلایل و عوامل تاثیر گذار در این حادثه را تحلیل کرد.

نوش آبادی گفت:در حال حاضر،بسیاری از ابنیه در کشورهای توسعه یافته از قدمتی بالغ بر 4 تا 5 قرن برخوردارند آیا همه آنها می سوزند و فرو می ریزند؟

این استاد دانشگاه در خاتمه یادآور شد:فرهنگ توجه مضاعف به اصول ایمنی و تلاش برای بهسازی و نوسازی ابنیه قدیمی از مولفه هایی است که باید به نحوی ویژه و دقیق به آن پرداخته شود و با در نظر گرفتن این ضروریات، قطعا در آینده احتمال بروز این حوادث به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت،در غیر اینصورت بازهم باید شاهد فرو ریختن پلاسکوهایی دیگر در این مرز و بوم باشیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران