وحدت با کدام معیار؟

به گزارش بیان نیوز؛  در چند ماه گذشته طیِّ یک بررسی اجمالی از سخنان مسؤولان شهرستان یک کلمه را می توان فاکتور گرفت و آن کلمه، کلمه وحدت است. باید دید این موضوع بسیار مهم که دغدغه مهم رهبر عزیز و فرزانه انقلاب نیز هست، چقدر می تواند راهگشا باشد؟ و چقدر می تواند در این برهه حساس عملاً به کمک مسؤولان آمده و راه‌ها را باز کند؟
برای روشن شدن مطلب باید به سراغ شعار سال که از سوی رهبر حکیم و دور اندیشمان نامگذاری شده رفت: دولت و ملت، هم دلی و همزبانی. در اینجا نگارنده به دلیل اهمیّت نوشتار و به منظور جلوگیری از تفسیر به رأی شرط تحقق شعار سال را از دیدگاه رهبری معظّم به خوانندگان محترم تقدیم می کند و پیشاپیش به دلیل طولانی شدن این نوشتار پوزش می‌طلبیم.
رمز موفّقیّت دولت: در متون علوم سیاسی بر اساس مبانی، نگرش‌ها و تجربیات تاریخی تقسیم‌بندی‌های گوناگونی از انواع حکومت ها وجود دارد که طبق آن حکومت‌های مختلف بشری از حیث مُدل و نحوه‌ی حکومت کردن به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. امّا رهبر انقلاب اسلامی تقسیم‌بندی‌ای کلی از انواع حکومت ها بر اساس نحوه‌ی اداره‌ی آنها دارند و حکومت ها را به سه دسته‌ی اصلی تقسیم می‌کنند: دسته‌ی اول نظام های پلیسی مانند سیستم های استبدادی کمونیستی، سلطنتی و شبه‌سلطنتی با ویژگی‌های خاص خود هستند و دسته‌ی دوم دمکراسی های غربی هستند که با تزویر و تبلیغات اداره می‌شوند. اما سومین مُدل، نظامی است که با محبّت و عطوفت مردم اداره می‌شود. از نگاه امام خامنه‌ای(مدّ ظلّه العالی) نظام اسلامی نمی‌خواهد و نمی‌تواند با دو شیوه‌ی اول اداره شود و بر این اساس «اعتماد و محبّت مردم به نظام» از جایگاهی بنیادین در جمهوری اسلامی برخوردار است: «یک نوع نظام هم نظامی است که با محبّت و عطوفت مردم اداره می‌شود. باید مردم را مورد محبّت و احترام قرار داد و به آنها اعتنا کرد، تا به دستگاه حاکمه وصل باشند و پشت سرش قرار گیرند. نظام ما تا حالا این‌گونه بوده است؛ بعد از این هم باید این‌طور باشد.»
از همین جا می‌توان علت تأکید رهبر انقلاب بر مقوله‌ی «اعتماد متقابل مردم و نظام» در پیام نوروزی سال ۹۴ را دریافت. رهبری در این پیام با اشاره به ظرفیت های زیاد ملّت ایران و سیاست های نظام برای تحقّق آرزوهای بزرگ ملی، همکاری‌های صمیمانه و همدلی بیشتر میان ملت و دولت را شرط عملیّاتی شدن ظرفیت ها و تحقّق آرزوها دانسته و لازمه‌ی شکل‌گیری این همکاری و همدلی را «اعتماد متقابل» معرفی کردند:« اگر این همکاری صمیمانه [میان ملّت و دولت] از دو سو شکل بگیرد، یقیناً همه‌ی آنچه را که جزو آرزوهای ما است، دست‌یافتنی است و آثار آن را مردم عزیزمان به چشم خواهند دید… هرچه بین ملّت و دولت صمیمیّت بیشتر و همکاری بیشتر و همدلی بیشتری باشد، کارها بهتر پیش خواهد رفت. باید به یکدیگر اعتماد کنند؛ هم دولت، ملّت را به معنای واقعی کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّیّت و توانایی‌های ملّت را بدرستی بپذیرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهای او است به معنای حقیقی کلمه اعتماد کند.»
از منظر امام خامنه‌ای(مدّ ظلّه العالی) اعتماد مردم به نظام زمینه‌ساز پشتیبانی آنها را از حکومت فراهم آورده و دست‌یابی به اهداف اسلامی را تضمین می‌کند: «در حقیقت اعتماد مردم است که پشتیبانی آنها را به وجود می‌آورد و پشتیبانی و اتّصال مردم به دست‌اندرکاران نظام است که توفیق این حرکت اسلامی را با اهداف اسلامی تضمین می‌کند… مردم هستند که پشتیبان واقعی نظامند؛ این پشتیبانی، متوقّف به اعتماد است و این اعتماد هم باید باقی بماند.»
در این نگاه «رمز موفّقیّت حاکمیّت و قوای سه‌گانه‌ی کشور» در همین پشتیبانی ملّت از آنها نهفته است و هیچ عاملی نباید به اعتماد به عنوان زمینه‌ساز این پشتیبانی ضربه بزند: «رمز موفّقیّت دولت و قوّه‌ی قضاییه و مقنّنه، در پشتیبانی قاطبه‌ی ملّت از آنهاست. هر حرکت و گفتاری که روح اعتماد مردم به این قوا و کارگزاران آن را متزلزل و در این پشتیبانی، اندک خللی وارد سازد، حرام شرعی و خیانت ملی است».
شرط تحقّق شعار سال ۹۴: از سوی دیگر تأکید رهبر انقلاب بر عنصر «همدلی» که در شعار سال ۹۴ تبلور یافته امری بی‌سابقه نیست و ایشان در گذشته نیز از این موضوع به عنوان «نعمت بزرگ خدا» یاد کرده بودند: «همه آحاد ملّت و بخصوص مسؤولین کشور باید نعمت وحدت و اتّفاق و همدلی را – که خدای متعال آن را به ما ارزانی داشت – برای خود حفظ کنند و آن را به خطر نیندازند: «وَ اذکُروا نِعمَه ا… عَلَیکُم إذ کُنتُم أعداءً فألَّف بَینَ قُلوبِکم فأصبَحتُم بِنِعمِته إخوانا». برادری، احساس همگامی و همدلی، نعمت بزرگ خداست.»
اما شکل‌گیری و تقویت اعتماد متقابل بین ملت و دولت به عنوان شرط تحقّق همکاری و همدلی بین ملت و دولت چگونه ممکن خواهد شد؟ رهبر انقلاب در پیام نوروزی خود به این سؤال پاسخی شفاف داده‌اند: «هم دولت، ملّت را به معنای واقعی کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّیّت و توانایی‌های ملّت را بدرستی بپذیرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهای او است به معنای حقیقی کلمه اعتماد کند».
نتیجه همدلی و هم‌زبانی: پذیرش جایگاه والای ملّت و توانایی‌های عظیم آن از سوی دولت و استفاده از این نیروی عظیم در مسیر پیشرفت کشور و حل مشکلات از جمله مسائل مهم در این زمینه است که ‌بخصوص در سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مدیریّت جهادی» مورد تأکید دائمی رهبری بوده تا جایی که پیشرفت کارها را در صورت سپرده شدن آن به مردم میسر دانستند: «تدبیر مسؤولان در هر برهه‌ای از زمان در دوران جمهوری اسلامی، باید این باشد؛ کارها با تدبیر، با برنامه‌ریزی، با ملاحظه‌ی همه‌ی ظرایف و دقایق در اختیار مردم گذاشته بشود؛ آن‌وقت کارها پیش خواهد رفت.»
این توجه به توانایی‌های ملت صرفاً به عنوان مسأله‌ای تبلیغاتی مطرح نمی‌شود بلکه براساس برآوردی دقیق و محاسبه شده از توانمندی‌های ملت مورد تأکید قرار می‌گیرد: «بارها این را گفتیم – اوائل از روی حدس و گمان می گفتیم، بعد آمارهای بین‌المللی همین را تأیید کرد- که ما از لحاظ رتبه‌ی استعداد انسانی، در رتبه‌های بالا هستیم؛ یعنی از متوسط جوامع بشری موجود دنیا خیلی بالاتریم؛ متوسط ما از متوسط دنیا بالاتر است. استعدادهای ما، جوان های ما فوق‌العاده‌اند.»
و بر اساس این برآورد از واقعیت‌های کشور است که مسأله‌ی اتّکای به قدرت درونی به عنوان «کلید حلّ مشکلات کشور» به یکی از مهم‌ترین مطالبات رهبر انقلاب اسلامی از دولت تبدیل می‌شود: «در داخل کشور خیلی امکانات وجود دارد که اگر چنانچه نگاه ما- چه در زمینه‌های اقتصادی، چه در زمینه‌های فرهنگی، چه در زمینه‌های گوناگون دیگر – [ به آنها باشد و] اگر بتوانیم از این نیروهای داخلی استفاده کنیم، کلید حلّ مشکلات اینجا است؛ یعنی در درون کشور و امکانات داخلی کشور است که از اینها می شود خردمندانه بهره‌برداری کرد. اینها باید شناسایی بشوند. و این است که رتبه‌ی ما را در دنیا بالا می‌برد. در مناسبات بین‌المللی سهم هر کشوری به قدر قدرت درونی او است؛ هر مقداری که واقعاً در درون اقتدار داشته باشد، سهمش از مجموعه‌ی مناسبات بین‌المللی به همان نسبت بالاتر است.»
از سوی دیگر مردم، جریان های سیاسی و شخصیت های متنفذ نیز وظیفه‌ی کمک به دولت را بر عهده دارند: «من از همه‌ی جریان های گوناگون سیاسی درخواست می کنم و اصرار دارم و همچنین از همه‌ی شخصیت های متنفذی که دارای نفوذ کلمه هستند، دارای حوزه‌ی تأثیرگذاری در میان ملت هستند، درخواست می کنم به مسؤولین، به دولت، به رئیس جمهور کمک کنند تا ان‌شاءا… بتوانند وظایف سنگینی را که بر عهده دارند، بخوبی انجام دهند.»
فرصت سال ۹۴: به نظر می‌رسد نامگذاری سال ۹۴ با شعار «دولت و ملّت، همدلی و هم‌زبانی» فرصتی گرانبها برای مجموعه‌ی قوای کشور و به خصوص دولت به عنوان سکاندار اجرایی کشور از سویی و ملت ایران به عنوان «صاحبان کشور» از سوی دیگر است تا با تقویت عنصر اعتماد متقابل بین خود و شکل‌دهی هرچه بهتر و کامل‌تر فضای همکاری و همدلی گام‌های مهم و بزرگی در مسیر پیشرفت بردارند که در این صورت کشور در مقابل توطئه‌های دشمن مصون خواهد شد: «مصونیّت کشور، وابسته‌ی به حضور مردم است؛ کم شدن فشارهای دشمنان، وابسته‌ی به حضور مردم است، وابسته‌ی به اتّحاد و انسجام مردم با نظام و با دستگاه جمهوری اسلامی و حسّ اعتماد متقابل بین مردم و مسؤولین است. این حسّ باید روزبه‌روز تقویت بشود.
با کمی دقت در این بیانات و دیدگاه های صریح رهبری جای هیچ شک و شبهه را برای کسانی که خود را داعیه دار پیروی از منویات امام امت را دارند باقی نمی گذارد که نمی توانیم اگر کسی با ما از نظر فکری و یا سیاسی هم خوانی ندارد، به باد انتقاد گرفته و یا اگر با نظرات شخصی من و یا طیف سیاسی ما کسی مخالف است وی را به باد انتقاد و تخریب گرفت. یکی از نکاتی که در این چند وقت در شهرستان پیرامون برخی عزل و نصب ها رخ داد، نکته در خور توجّهی که باز در بیانات مسؤولین محترم شهرستان مشاهده شد این نکته بود که برخی نشریات و خبرنگاران هستند که باعث بر هم زدن جوّ شهر و اختلاف بین مسؤولان هستند که اگر این مطلب را مقداری مورد بررسی قرار دهیم شاید بتوان این خُرده را به خود برخی از مسؤولان گرفت که چرا در رفتار و گفتار خود دقت کافی را ندارند که وقتی یک مطلبی را در جمع عمومی و در بین عده ای مطرح می کنند، این دیگر جنبه عمومی یافته و وقتی یک خبرنگار بر اساس رسالت خود اقدام به انتشارآن می کنند، بدون در نظر گرفتن اشتباه خود سریعاً آن را بر گردن رسانه های گروهی انداخته که چرا منتشر کردید و غافل از اینکه قبل از انتشار صحبت ها در مجامع کوچک، دهان به دهان با آب و تاب فراوان و اضافات دیگر در سطح شهر منتشر می شود و در اینجا اتفاقاً وظیفه یک رسانه متعهد این است که سریعاً و به منظور جلوگیری از پخش شایعه و حفظ وحدت، اخبار را در اختیار مردم قرار دهد تا خدای نکرده برخی از اخبار بازیچه دست ضد انقلاب و معاندین قرار نگیرد. پس مردم نگاهشان به حرکات و سکنات مسؤولان هست. اگر بخواهیم مثالی بزنیم، مثال واضح و به روز موضوع عزل و نصب شهردار بود که طی یک حرکت قانونی از سوی شورای شهر برخی مسؤولان به جای حمایت از حرکت قانونی شورای شهر که برخواسته از آرای قانونی مردم بود، موضع گیری های خود را به سمت شورا سوق دادند و با موضع گیری از طریق تریبون هایی که در اختیار داشتند، عملاً بحثی که باید در محافل کارشناسی و خصوصی مطرح می شد، به کف جامعه سوق داده شد و یا در قضیه عزل و نصب رییس دادگستری و قس علی هذا. در این بین اگر رسانه ای اخبار را درست و از مکان معتبر منعکس نکند، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ به اذهان تشویش شده مردم چه کسی باید پاسخ دهد؟ باید جامعه را رها کرد تا هرکس هرچه دلش خواست بگوید؟ قضاوت با شما چگونه و با چه معیاری می توان وحدت را درجامعه ساری و جاری کرد؟ ملاک، رهبری و امام جامعه و قانون است یا ملاک آنچه که من می گویم و من می خواهم.؟ به هر حال این رسانه در شهرستان همانطور که در شماره پیشین به آن اشاره کرد آمادگی دارد در راستای حفظ وحدت و اجرای منویات رهبر عزیز و فرزانه انقلاب با مسؤولین در حدّ مقدورات خود همکاری داشته باشد.

م. ولایتی
پی نوشت: سخنان رهبری در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظّم رهبری