مطالبه «اقتصادِ بدون برجام»|راهکار معتبرترین دانشگاه آمریکا برای پیشرفت اقتصاد ایران در سال ۵۲ چه بود؟

به گزارش خبرگزاری بیان؛ مقام معظم رهبری روز 14 خرداد در سخنان خویش دستور دادند سازمان انرژی هسته‌ای زمینه‌سازی برای تولید 190 هزار سو با استفاده از نیروی هسته‌ای را آغاز کند در این رابطه و جایگاه انرژی هسته‌ای در رشد و توسعه اقتصادی کشور با داریوش وثوقی کارشناس انرژی هسته‌ای و استاد دانشگاه اصفهان گفت‌وگو کردیم:

وی درباره چرایی احتیاج کشور به توانمندسازی در این محدوده گفت: توان 190 هزار سو با توجه به دو فاکتور نیاز کشور است. بخشی از اورانیوم غنی‌سازی‌شده‌ای که نیاز داریم برای نیروگاه بوشهر است چرا که بر اساس قراردادی که با روسیه بسته شد قرار بر این بود که تا سال 1400 تهیه سوخت آن به‌عهده روسیه باشد و بعد از آن باید سوخت را خودمان تهیه کنیم که سالیانه حدود 3.5 تن قرص سوخت می‌خواهد که برای این مقدار سالیانه حدود 150 هزار سو نیاز است.

این کارشناس هسته‌ای افزود: حدود 30 الی 40 هزار سو هم برای نیازهای دیگر همچون راکتور اراک نیاز داریم که اگرچه تا مراحلی به‌خوبی پیش رفت اما از مدار خارج شد و راکتور جدید نیز وضعیت مناسبی ندارد آن هم نیاز به سوخت دارد و علاوه بر آن راکتور تهران که آن هم مثل راکتور اراک راکتوری کوچک است برای آن نیز باید سوخت تهیه کنیم و برای کارهای تحقیقاتی و فنی نیز نیاز است که سوخت تهیه کنیم.

وثوقی با ابراز اینکه “190000 هزار سو مقداری است که قبل از برجام نیز نداشتیم” گفت: تولید سانتریفیوژ عقبه‌ای می‌خواهد، به‌خصوص با توجه به اینکه در طول مدتی که برجام اجرایی شد و یک وقفه‌ای ایجاد شد زنجیره تأمین بخش قابل ملاحظه‌ای را از بین برد که خواسته رهبری معظم بر این اساس بازگرداندن این زنجیره تأمین در اشل 190 هزار سو بود که بایستی بازسازی شود.

* انرژی؛ کالای اول مبادله در جهان

این استاد دانشگاه درباره اهمیت انرژی هسته‌ای در اقتصاد کشور گفت: در دنیا اقصاددانی نیست که بتواند منکر جایگاه انرژی و اهمیت آن در اقتصاد جهانی شود؛ زیرا حجم مبادلاتی که روزانه در دنیا صورت می‌گیرد انرژی را کالای اول اقتصادی دنیا کرده است؛ حدود 13 درصد از کل تجارت جهانی بحث انرژی است و این خود نشاندهنده اهمیت آن است.

وثوقی با تصریح به اینکه نکته دیگری که اهمیت انرژی را نشان می‌دهد سهم آن در راه‌اندازی صنایع دیگر است گفت: این مسائل باعث شده است که هیچ کس نتواند منکر جایگاه انرژی در توسعه کشورها بشود اما بحثی که وجود دارد روش تهیه انرژی است.

وی با یادآوری اینکه شیوه تهیه انرژی و موضعگیری بیگانگان علیه ملت ایران در این زمینه از زمان بوش رئیس جمهور اسبق آمریکا نیز وجود داشت که می‌گفت ایران با توجه به منابع عظیم نفتی و گازی چه احتیاجی به انرژی هسته‌ای دارد گفت: برای پاسخ به این سؤال به یک رخدادی اشاره می‌کنم که جواب این سؤال در آن نهفته است.

* راهکار معتبرترین دانشگاه آمریکا پس از مدتها کار تحقیقاتی برای پیشرفت اقتصادی ایران

وثوقی افزود: نظام طاغوت در دهه 50 شمسی یک درخواستی را به یکی از معتبرترین دانشگاه‌های آمریکایی سپرد و از آنها درخواست کرد در این زمینه تحقیق کنند که کشور ایران برای پیشرفت اقتصادی چه باید انجام دهد تا در زمینه توسعه اقتصادی بلندپروازی کند. یک کار تحقیقاتی عمیقی انجام شد و یک کار دانشگاهی در سطح بهترین دانشگاه‌های دنیا (SIR)، نتیجه آن که امروزه نیز در مرکز اسناد انقلاب اسلامی نیز موجود است که چه پیشنهاداتی را مطرح کردند.

وی با اشاره به نتایج این کار تحقیقاتی گفت: یکی از مواردی که در آن اشاره شده است این است که ایران باید در زمینه انرژی هسته‌ای رشد چشمگیری داشته باشد. این گزارش در سال 52 انجام شد و تأکید داشت که ایران بایستی تا سال 74، 20 هزار مگاوات برق از انرژی هسته‌ای داشته باشد.

وثوقی با یادآوری اینکه در زمان طاغوت نفت ارزانتر از اکنون بود؛ یعنی استحصال انرژی به‌صرفه‌تر از اکنون بود و ایران 5 میلیون نفت تولید می‌کرده نه اکنون که تولید کننده پنجم دنیا است گفت: در آن زمان به ایران پیشنهاد داده‌اند که به‌سراغ انرژی هسته‌ای برود و از طریق آن 20 هزار مگاوات برق هسته‌ای تولید کند.

این کارشناس هسته‌ای افزود: اکنون راکتور بوشهر 1300 مگاوات اسمی است و 1000 مگاوات رسمی است یعنی کشورمان باید چیزی در حدود 20 تا راکتور بوشهر در کشور راه‌اندازی می‌کرد تا بتواند به مقداری که در آن گزارش توصیه شده بود برسد.

* سوخت هسته‌ای 8برابر ارزانتر از سوخت فسیلی

این استاد دانشگاه با بیان اینکه با یک حساب سرانگشتی نیز می‌توان به به‌صرفه بودن انرژی هسته‌ای رسید گفت: طی قراردادی که با روسیه برای تأمین سوخت نیروگاه بوشهر بستیم مبلغی در حدود 180 میلیون دلار برای سه سال سوخت راکتور بوشهر و چیزی حدود 90 تن سوخت بود بنابراین 60 میلیون دلار سوختی می‌شود که راکتور بوشهر در یک سال مصرف می‌کند و این مقدار در سال 1000 مگاوات برق در سال توانش است که 7 هزار ساعت سالانه کارکردش است با این حساب قیمت هر کیلووات ساعت برقی که در راکتور بوشهر تولید می‌شود حدود 8هزارم دلار است یعنی 8دهم سنت.

وی با تذکر به اینکه بین سوختهای فسیلی تولید برق از سوخت گازی جزء ارزانترین آنها است گفت: 7صدم دلار هزینه تولید برق به‌روش گازی است یعنی نزدیک 8 برابر گرانتر از نیروگاه بوشهر، می‌شود گفت برقی که در کشور تولید می‌شود 7صدم دلار به‌ازای هر کیلووات است در حالی که نیروگاه بوشهر آن را 8هزارم دلار به‌ازای هر کیلووات تولید می‌کند یعنی 8 برابر ارزانتر از شیوه‌های دیگر تولید می‌کند.

* 840میلیون دلار صرفه‌جویی سالیانه به‌وسیله راکتور بوشهر

وثوقی اضافه کرد: اگر مصرف سالانه خود را محاسبه کنیم و تولیدی را که راکتور بوشهر انجام می‌دهد محاسبه کنیم یعنی اگر می‌خواستیم برقی را که اکنون به‌وسیله نیروگاه بوشهر تولید می‌شود با نیروگاه معمولی خود با سوخت فسیلی انجام دهیم سالی 900 میلیون دلار هزینه باید پرداخت می‌کردیم در حالی که اکنون سالی 60 میلیون دلار هزینه می‌کنیم، یعنی سالیانه حدود 840 میلیون دلار با یک نیروگاه بوشهر صرفه‌جویی شد.

این کارشناس هسته‌ای در پاسخ به این شبهه که اگرچه هزینه سوخت برق هسته‌ای پایین‌تر است اما هزینه ساخت نیروگاه هسته‌ای در ابتدا بسیار بالا است و صرفه اقتصادی ندارد گفت: این حرف که ساخت نیروگاه هسته‌ای بالا است حرف درستی است مثلاً اگر نیروگاه بوشهر را اگر اکنون می‌خواستیم راه‌اندازی کنیم به‌پول امروز باید 5 میلیارد دلار هزینه می‌کردیم اما اگر دقت کنیم متوجه می‌شویم با راه‌اندازی یک نیروگاه بوشهر سالیانه 840 میلیون دلار صرفه‌جویی داریم اگر این مقدار را در 6 سال محاسبه کنیم کل آن 5 میلیاردی که برای بوشهر هزینه می‌کردیم به کشور خروجی خواهد داد یعنی بوشهر بعد از سال 6 کانّه رایگان کار می‌کند.

وثوقی افزود: رفتن به‌سمت انرژی به دو جهت است یکی به‌جهت منافع اقتصادی آن است و دیگری به‌جهت اینکه انرژی یک کالای استراتژیک است به‌عنوان مثال در زمان ریاست جمهوری بوش وقتی آمریکا خواست از شدیدترین تحریمها علیه ملت ایران استفاده کند یکی از مواردی که به آن اشاره کردند ممنوعیت صادرات بنزین به ایران بود و این عمل معنی‌داری است چرا که در سبد هزینه‌های دولت عدد بنزین آن‌چنان قابل ملاحظه نیست اما این مورد اگر با مشکل روبه‌رو شود برای کشور مشکل‌ساز می‌شود.

منبع: تسنیم