لرستان|بزرگترین رودخانه لرستان در آستانه “خشک‌شدن”؛ “نوبت‌بندی آب” در روستاهای پلدختر+ تصاویر

به گزارش خبرگزاری بیان؛ کشور ایران در حال تجربه مشکلات جدی آب است و خشکسالی‌های توأم با برداشت بیش از حد آب‌های سطحی و زیرزمینی وضعیت آب کشور را به سطح بحران رسانده که از نشانه‌های این وضعیت خشک‌شدن و کم‌شدن آب رودخانه‌ها، تالاب‌ها، چشمه‌ها و کمبود آب شرب است.

کم‌آبی و خشکسالی چندین سال است که استان لرستان و شهرستان پلدختر را دچار مشکل کرده است به‌طوری که چشمه‌ها و رودخانه‌های آن در حال خشک شدن است و برای تابستان امسال مشکل کم‌آبی بسیار حاد خواهد شد و با وجود اینکه استان لرستان یکی از استان‌های پربارش کشور است و شهرستان پلدختر محل خروج بسیاری از روان‌آب‌ها، آب رودخانه کشکان، چولهول و رودخانه‌ها و آبشارهای فصلی زیادی است ولی به‌علت نبود سد در پلدختر برای نگهداری آب، همه روان‌آب‌ها از این شهر خارج و به استان خوزستان و سدهای آن وارد می‌شود.

شهرستان پلدختر همه‌ساله برای تأمین آب شرب روستاها با مشکلات فراوانی روبه‌رو است و خبر قطع‌شدن آب شرب روستاهای این شهرستان در فصل تابستان همه‌ساله تیتر یک رسانه‌های استان، شهرستان و حتی کشور می‌شود به‌طوری که 15 روستای این شهرستان با تانکر آب‌رسانی می‌شود و آب شرب برخی روستاها نوبت‌بندی است و به‌گفته مسئولان تابستان امسال شاهد تنش آبی در این شهرستان هستیم.

برای چگونگی وضعیت منابع آبی و بارش‌های شهرستان پلدختر به‌سراغ مسئولان شهرستان پلدختر می‌رویم تا حال و روز امروز و تابستان پیش‌ِرو را برای‌مان توضیح دهند.

آبرسانی 15 روستای پلدختر با تانکر

مرتضی کاییدی رئیس آب و فاضلاب روستایی پلدختر در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در پلدختر با اشاره به کاهش سطح آب‌های زیرزمینی این شهرستان اظهار داشت: در شهرستان پلدختر 15 روستا فاقد آب است که به‌صورت سیار و با تانکر آب‌رسانی به آن‌ها انجام می‌شود و 250 روستا در شهرستان پلدختر وجود دارد که 126 روستا از نظر آبرسانی زیر پوشش شبکه آب و فاضلاب روستایی است و آبرسانی به آنها انجام گرفته است و برخی روستاها نیز مثل روستای طایی علیا از آب چشمه‌ای که جهاد و آبفار برای آنها بهسازی کردند استفاده می‌کنند اما تحت پوشش آبفار نیامدند.

وی با اشاره به اینکه 15 روستا که با تانکر و به‌صورت سیار آبرسانی می‌شود روستاهای زیر ده خانوار و برخی دو خانواری هستند که فاقد هرگونه آب آشامیدنی و منبع آب هستند افزود: بیش از 95 درصد از جمعیت روستای پلدختر از آب سالم برخوردار هستند.

رئیس آبفار پلدختر عنوان کرد: ما تلاش می‌کنیم که بیشتر مردم از آب آشامیدنی سالم برخوردار باشند ولی به‌طور  یقین در سال 97 کمبود آب در  شهرستان پلدختر وجود دارد چون سطح آب‌های زیرزمینی خیلی کاهش پیدا کرده است ما تلاش می‌کنیم به‌صورت نوبت‌بندی و با تانکر آبرسانی انجام دهیم که مشکلی پیش نیاید چون آب چیزی نیست که بخواهیم جایگزین آن را داشته باشیم از طرفی به‌شدت با انشعابات غیرمجاز برخورد می‌شود و اکیپ‌های اداره آبفار پلدختر به‌طور جد پیگیر این موضوع هستند.

پیش‌بینی کمبود آب در مجتمع چم‌مهر

وی بیان کرد: در تابستان امسال به‌طور یقین کمبود آب در مجتمع چم مهر خواهیم داشت که این مجتمع آب پنج روستا با 400 مشترک را تأمین می‌کند، برای حل مشکل آب چم مهر به‌شدت پیگیر هستیم که یک چاهی را اجاره کنیم البته در حال حاضر در این روستا تنش نداریم و نوبت‌بندی آب انجام می‌گیرد، مصرف آب خیلی بالاست و از سرانه مصرف 195 به 120 لیتر بر ثانیه آمده است و از مردم درخواست می‌شود در مصرف آب صرفه‌جویی و با این اداره برای خدمات‌دهی بهتر همکاری کنند.

محمد گودرزی رئیس امور آب پلدختر در گفت‌وگو با ‌تسنیم اظهار داشت: میزان بارش باران در ‌پلدختر 324.5 میلی‌متر است که نسبت به سال گذشته 15درصد کاهش و نسبت به درازمدت 16درصد کاهش پیدا کرده است که بیشترین میزان بارش باران متعلق به اردیبهشت ماه با 102 میلی‌متر بارش است و 157 میلی‌متر بارش نیز مربوط به قبل از سال و در فصل زمستان است.

وی با بیان اینکه بارندگی‌ها نسبت به سال گذشته 15درصد کاهش داشته است، افزود: به‌علت افزایش دما بیش از 50درصد بارش‌ها تبخیر و از دسترس خارج می‌شود و مقدار قابل توجهی از بارش‌ها نیز به‌صورت روان‌آب توسط ریشه گیاهان جذب شده و بقیه خارج می‌شود بنابراین بارش‌های بهاری نمی‌تواند کمبود آب مخازن سدها را جبران کند و تأثیر آن‌چنانی بر منابع آب ما ندارد و فقط تنها حسن آن این است که به‌صورت روان‌آب جاری و در سدهای کرخه و سیمره ذخیره می‌شوند و چون پلدختر سد ندارد این بارش‌ها بهاری و روان‌آب‌ها هیچ تأثیری بر منابع آبی ما ندارند.

احتمال خشک‌شدن رودخانه کشکان در تابستان

گودرزی عنوان کرد: فصل برداشت با توجه به بارش‌های اخیر شروع نشده ولی نهایتاً بعد از این بارش‌ها موتور تلنبه‌ها روشن و آبیاری آغاز شده و میزان برداشت مشخص می‌شود؛ برای تابستان امسال صددرصد رودخانه کشکان با مشکل جدی روبه‌رو می‌شود و حتی احتمال خشک‌شدن آن در پیک مصرف و در خرداد و تیرماه امسال وجود دارد.

وی به کاهش چشمگیر آب‌دهی رودخانه‌ها و چشمه‌های پلدختر اشاره و بیان کرد: حدود 794 موتور تلنبه غیرمجاز در سطح شهرستان پلدختر وجود دارد که 132 موتور تلنبه در منطقه زیودار است که در پیک مصرف دبی رودخانه به 100 لیتر بر ثانیه می‌رسد که  اگر ده موتور تلنبه در روز روشن شود کل آب کشکان را برداشت می‌کنند و مابقی به‌سمت تنش و بحران می‌روند.

گودرزی به آبدهی رودخانه‌های پلدختر اشاره کرد و گفت: مقدار آبدهی رودخانه کشکان در فروردین نسبت به فروردین سال گذشته کاهش داشته و در کل 56 درصد کاهش آبدهی دارد و این در حالی است که رودخانه‌های دیگر مانند چولهول در افرینه، 76درصد در دراز‌مدت نسبت به گذشته کاهش آبدهی دارد.

مشکل کم‌آبی در منطقه بن‌لار و زیودار

وی با اشاره به کاهش آبدهی رودخانه مادیان‌رود تصریح کرد: دبی مادیان‌رود نسبت به سال گذشته 85 درصد در درازمدت کاهش آبدهی دارد که به‌طور یقین برای تابستان امسال مشکل کم‌آبی در منطقه بن‌لار و زیودار خواهیم داشت.

رئیس امور آب پلدختر در مورد راهکارهای مقابله با کم‌آبی ‌خاطرنشان کرد: در راستای مدیریت مصرف منابع آب و جلوگیری از بی‌آبی اقداماتی انجام شده که از جمله آن‌ها می‌توان به راه‌اندازی پمپاژ سرنجه زیودار اشاره کرد که بخشی از مشکلات باغات منطقه زیودار را حل می‌کند و در همین راستا یکی از مصوبات شورای منابع آب پلدختر تغییر سیستم آبیاری باغات منطقه بن‌لار و زیودار است که به‌ناچار باید انجام شود.

گزارش از فیروزه حاتمی