گسل های زمین لرزه عملکرد هوشمندانه ای دارند

به گزارش خبرگزاری بیان   محققان بتازگی پاسخی برای یکی از پرسشهای آزار دهنده قدیمی یافته‌اند: چرا گاهی اوقات زمین لرزه ها بصورت دسته ای اتفاق می افتند؟ تیم تحقیقاتی با طراحی‌ یک مدل کامپیوتری جدید دریافت که گسل های زمین لرزه عملکرد به مراتب هوشمندتری از آنچه که زلزله شناسان می پنداشتند، دارند.
سث استین، محقق ارشد به همراه ویلیام دیرینگ، استاد علوم زمین شناسی در دانشکده هنر و علوم وینبرگ خاطر نشان کردند: اگر از وقوع زلزله ای بزرگ، مدت زمان طولانی می گذرد و حتی در صورتی که زلزله ای دیگر پس از آن رخ داده باشد، “حافظه” گسل در برخی مواقع از بین نمی رود. بنابراین، احتمال زیادی برای وقوع زلزله‌ای دیگر وجود دارد. در نتیجه، دسته یا انبوهی از زلزله ها رخ می دهند. با توجه به این یافته، گسل ها دارای حافظه ای طولانی مدت هستند.
مدل کامپیوتری نشان می دهد که دسته ها می توانند در گسل هایی با حافظه طولانی مدت اتفاق بیفتند. بدین ترتیب، حتی پس از وقوع زلزله ای بزرگ، احتمال وقوع زلزله‌ای دیگر نیز بسیار بالاست. حافظه از این واقعیت نشأت می گیرد که زلزله با تمام فشار رخ نداده و مقداری از فشار بعد از زلزله بزرگ باقی می ماند تا احتمال وقوع زلزله‌ای دیگر افزایش یابد.
بروس دی اسپنسر، استاد آمار در وینبرگ و یکی از نویسندگان مقاله پژوهشی گفت: این اصلا جای تعجب ندارد. رفتار بسیاری از سیستم ها به سابقه آنها در طول زمانی طولانی بستگی دارد. برای مثال، احتمال پیچ خوردن زانوی شما نه تنها به آخرین پیچی که تجربه کردید، دارد؛ بلکه پیچ های قبلی نیز بی تاثیر نیستند. لی سالدیچ – محقق ارشد مطالعه – جزئیات تحقیق را روز پنج شنبه ۱۵ دسامبر در نشست اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در سانفرانسیسکو ارائه کرد.
از آنجا که زلزله شناسی بعد از زلزله عظیمی که باعث نابودی سانفرانسیسکو در سال ۱۹۰۶ شد، آغاز به کار کرد؛ زلزله شناسان معمولا بر این فرضیه تکیه کردند که زمان وقوع زلزله‌ عظیم بعدی در یک گسل به زمان وقوع آخرین زلزله بستگی دارد. به عبارت دیگر، گسل دارای حافظه ای کوتاه مدت است و فقط آخرین زلزله را بخاطر می سپارد، بطوریکه تمامی زلزله های قبلی را فراموش می کند. در این فرضیه، بر پیش بینی زمان وقوع زلزله های آتی و ترسیم نقشه های خطر با قابلیت پیش بینی میزان لرزه تاکید می شود. پس از انجام ارزیابی های فوق، شرایط برای طراحی‌ ساختمان های مقاوم در برابر زلزله مهیا می گردد.
با این حال، دانشجوی فارغ التحصیل مشغول به کار در گروه تحقیقاتی استین به نام سالدیچ گفت: سابقه های طولانی زلزله در گسل ها در برخی مواقع نشان از دسته یا انبوهی از زلزله ها دارند که بازه های زمانی کوتاهی میان آنها به چشم می خورد. برای مثال، حدود پنجاه سال پیش زلزله های بزرگی در سن آندرس به وقوع پیوست، درحالی که صدها سال فاصله میان دسته های زلزله به ثبت رسیده است. محققان دسته هایی را هم در دستگاه گسل کاسکادیا در ساحل اورگون، واشنگتن، ایالت بریتیش کلمبیا و امتداد گسل “دریای مرده” یافته اند.
ادوارد ام بروکس، محقق و دانشجوی فارغ التحصیل در گروه تحقیقاتی استین معتقد است که نتایج بدست آمده می توانند نقش موثری در پیش بینی زمان وقوع زلزله های آتی ایفا کنند. هنگامی که به بررسی احتمال موفقیت در یک بازی می پردازید، فقط به اتفاقاتی که در آخرین بازی میان این تیم ها رخ داد، بسنده نمی کنید. آنالیز بازی های گذشته هم می تواند مثمر ثمر باشد. ما باید برای انجام چنین کاری در حوزه زلزله شناسی به فعالیت بپردازیم.