مغناطیس پر جاذبه حسینی (ویژه اربعین حسینی) به قلم حسین ناطقی
اوّلین شکوفههای عاشورایی در اربعین شکفته شد. اوّلین جوششهای چشمه جوشان محبّت حسینی که شطّ همیشه جاری زیارت را در طول این قرنها به راه انداخته است، در اربعین پدید آمد. مغناطیس پرجاذبه حسینی، اوّلین دلها را در اربعین به سوی خود جذب کرد… سرآغاز حرکت پربرکتی بود که در طول قرنها تا امروز، پیوسته و پیدر پی این حرکت پرشکوهتر، پرجاذبهتر و پرشورتر شده است و نام و یاد عاشورا را روز به روز در دنیا زندهتر کرده است.
امام خامنهای(مدّ ظله العالی)
خلأ وجود اجتماعی عظیم و بینالمللی در میان شیعیان را حضور میلیونی در ایّام اربعین پر میکند. کربلا میتواند نماد وحدت میان فِرَق گوناگون اسلام و تبلور لبّیکگویی و بیعت با امام عصر(عج) منتقم ثار ا… باشد که نمودی جهانی خواهد داشت. لذا اگر در حجّ نمیتوان پیام زلال شیعه را به نحو احسن منتشر کرد، در کنگره عظیم حسینیان و با حضور پرشکوه شیعیان، میتوان آن را جهانی کرد. در واقع حجّ حسینیان در کربلا و سعی بین صفا و مروه آنان در بین الحرمین و لباس احرام ایشان، لباس عزای سیّدالشّهداء(ع) میباشد.
پیادهروی موضوعیّت دارد
بنا به فرموده امام عسکری(ع) یکی از نشانههای مؤمن -که البتّه مقصود شیعه است- زیارت سیّدالشّهداء(ع) در روز اربعین میباشد.(1) زیارتی که با پای پیاده رفتن آن هم «موضوعیّت» دارد؛ چرا که امام صادق(ع) به یکی از دوستان خود میفرمایند: قبر حسین(ع) را زیارت کن و ترک مکن. پرسیدم: ثواب کسى که آن حضرت را زیارت کند چیست؟ حضرت فرمود: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(ع) برود، خداوند برای هر قدمى که برمىدارد، یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مىفرماید و یک درجه مرتبهاش را بالا مىبرد.(2) ایشان در جای دیگری میفرمایند: کسی که به قصد زیارت امام حسین(ع) از منزلش خارج شود اگر پیاده باشد، خداوند بابت هر قدمی که برای زیارت اباعبدا… بر میدارد، یک حسنه مینویسد و یک سیئه از او محو میکند. وقتی که به حرم میرسد، خداوند او را جزء صالحین برگزیده مینویسد. وقتی مناسک او تمام شد، خداوند نام او را جزء فائزین مینویسد. وقتی میخواهد بازگردد، فرشته الهی در مقابل او قرار میگیرد و میگوید: رسول خدا(ص) به شما سلام میرساند و پیغام میدهد که عملت را از سر بگیر که تمام گناهان گذشتهات بخشیده شده است.(3)
سنّت پیاده روی، سابقهای تاریخی دارد
از جهتی جریان پیادهروی برای زیارت سیّدالشّهداء(ع) در روز اربعین، سابقهای تاریخی نیز دارد. زیارت کربلا با پای پیاده در زمان «شیخ انصاری»رسم بوده است، اما در برههای از زمان به فراموشی سپرده میشود که در نهایت توسط محدّث جلیلالقدر «شیخ میرزا حسین نوری» دوباره احیا میشود. با اینکه زیارت سیّدالشّهدا(ع) در اکثر برهههای تاریخی به سختی انجام میشد و جان زائران در خطر بود، امّا با این وجود زائران، عاشقانه خطرات را به جان میخریدند و به پابوسی امام حسین(ع) در روز اربعین نائل میشدند.
تمرین سبک زندگی عاشورایی
ناگفته نماند در این ایام سراسر شور توأم با شعور و معرفت و در مسیر «طریق الحسین» که از شهرهای مختلف به کربلا منتهی میشود، مسلمانان همدیگر را فقط با این دو عنوان میشناسند: «زائر الحسین» یا «خادم الحسین» که این خود شیوه و مظهری از سبک زندگی عاشورایی است.
حالات زیبای زائران در ارتباط معنوی با وجود مقدس سیّدالشّهداء(ع)، برخورد کریمانه خادمان هیئات و موکبها -که کاملاً مردمی برپا شدهاند- به منظور پذیرایی، ایثار و احترام به همدیگر، رعایت حال بزرگان و پیرغلامان حسینی، تکریم سادات و در نهایت فیض قرائت زیارت اربعین در کنار مضجع نورانی امام حسین(ع) از جمله آثار و برکاتی است که میتوان برای مسافران این سفر نورانی بر شمرد.
نقش و جایگاه زائرین سیّدالشّهداء(ع)
نفس زیارت سیّد و سالار شهیدان از مصادیق تعظیم و بزرگداشت شعائر الهی و از جلوههای محبّت و دوستی با اهل بیت(ع) و از موارد عمل به آیه مودّت(4) است. زائرین سیدالشهداء(ع) قبل از همه وارد بهشت میشوند و با زیارت سیّد الشّهداء(ع) گناهانشان محو و عمرشان طولانی و روزیشان زیاد و غم و اندوهشان برطرف میشود.
1-تهذیبالاحکام، ج 6، باب 16، ص 52
2- کامل الزیارات، ص 134
3- همان، ص 132
4- سوره شوری، آیه 23: « قُل لا أسألُکُم عَلَیهِ أجراً إلّا المَوَدَّهَ فِی القُربی»
حسین ناطقی