«نیما مردی مردستان» (اخوان ثالث) به قلم استاد قاسم اشراقی گلپایگانی
به گزارش بیان گلپایگان؛ در دوره ی مشروطیّت سیاست روز و حتی خبر عنصر دخیل در شعر شد و نیما بود که به خوبی به این مهم توجه کرد و به کلی عناصر دخیل را طرد کرد و ترک گفت و نمونه های عالی از شعر محض در حد عادی شکل و محتوا به ادب ما ارزانی داشت.
گرامی بداریم یاد نیما را و ارج بشناسیم یادگارهای عزیزش را زیرا که او یکی از بزرگترین نمایندگان هنر و فرهنگ ملی ما، یکی از گرانمایه ترین فرزندان آب و خاک و سرزمین کهن ما، پاسدار شرف و حیثیات انسانی و خدمت گزاری صادق بود. زیرا که زبانه و زبانِ گویای زمانه ی ما و آتش جاودانه ی ما بود.
بیاموزیم از او شکیبایی و بردباری را و شرافتمندانه وفادار بودن به نیکی را و بی ریایی و بی ادعایی را. بیاموزیم از او خشم و خوشی های نجیب را، بیاموزیم از او مردانه به کار بزرگ دل بستن را زیرا او به کار بزرگ خویش مردانه دل بسته بود، زیرا که او مرد بود مردی مردستان … .
از نوادر واقعیات و از منغتنم ترین و سعادت آمیزترین اتفاقات برای سرگذشت شعر فارسی یکی هم این است که استاد ما نیما یوشیج قادر نبوده است با اطمینان قاطع می گویم مقلد باشد و ادای سبکی از سبک های قدیم شعر فارسی را به نحو کامل درآورد.
چه بهتر نیما نتوانست و نخواست تقلید کند. تاریخ ادبیات ما مقلدین چیره دست و پر کار از باب مثل کسانی چون سروش اصفهانی، فروغی بسطامی، جامی و معزّی زیاد دارد که هر یک خون چند دیوان به گردن دارند؛ بسیار می شناسم اما مبتکران و مستقلان انگشت شمارند. اگرچه آثارشان محل برخی بگو مگو ها باشد.
وصال شیرازی، صحبت لاری و قاآنی فراوان داریم ولی جلال الدین بلخی، خیام و سنایی کم داریم. (مهدی اخوان ثالث بدعت ها و بدایع)
و باز همین مهدی اخوان زنده یاد یعنی شاگرد بحق نیما که امانت داریش را بی کم و کاست بلکه بهتر و کامل تر تا پایان حفظ کرد در همان بدعتها و بدایع گوید: “من نیما را برای خود به درستی کشف کرده بودم. قلم برداشتم و دانسته ها، دریافت ها و شناخت های خود را نسبت به او روی کاغذ آوردم که شد سلسله مقالات بدعتها و بدایع”
و چه حرف درست و بدور از تعارف و خالی از ادعایی. اخوان کارنامه ی شعر نیما را مرتب کرد و به آن سامان داد. روان استاد و شاگرد هر دو شاد باد.
اینک تنها به نظر یک نفر از ادیبان معروف این سرزمین درباره ی نیما به اختصار بدلیلی اشارتی می کنم.
زنده یاد سرکار خانم سیمین دانشور همسر زنده یاد جلال آل احمر.
سیمین می گوید:”نیما همسایه ما بود و به خانه ی ما می آمد قبای پیامبرانه ای داشت با موهای سفید و چشم های درشت و سیاهش و حالت طنزی که در قیافه اش بود، شعرهایش را می خواند و جوری می خواند که انگار همه هستی اش را نثارمان می کرد و من چشم می دوختم به شعله های آتش می اندیشیدم که شعرهای آتشناک نیما با آن شعله ها به بام بر می شد. شعر محبوب نیما «در فرو بند» بود. شعرهایش را جوری می خواند که انگار آنها همان آن از دهنش بیرون تراویده اند به گمان من “مرغ آمین” و “پادشاه فتح” دو تا از بهترین شعرهای نیماست ولی راستش خودش خیلی آنها را نمی خواند حتی آنها را از بر نبود.
به گمانم از این جهت که این دو شعر ابهام آمیز بودند مخصوصاً پادشاه فتح و نیما خودش را محتاج به توضیح می دید. وقتی اصرار می ورزیدیم این دو شعر را بخواند از روی نوشته می خواند (منبع: هنر و ادبیات گفت و گو ناصر حریری) ”
به دلیل کثرت نظرات عمداً دانشور را برگزیدم زیرا او و آقا جلال با نیما دوست و همسایه بودند. و اما فهرست وار عرض می کنم نام تعدادی از صاحبان ذوق و اندیشه و محقق که در مورد نیما به کمال سخن گفته اند.
پرتو علوی، نجف دریا بندری، علی دشتی، نصرت رحمانی، منوچهر آتشی، احمد شاملو، دکتر شفیعی کدکنی، استاد محمد حسین شهریار دوست او، سیروس طاهباز، دکتر محمد معین، دکتر خانلری، نادر نادرپور، غلامحسین یوسفی، سعید نفیسی و خلاصه شاگرد او استاد اخوان که یادش به خیر باد.
هر چه بود روستا زاده ای از اهالی یوشج مازندران بود. ساده و صمیمی و با صفا و به خود متکی. بدعت او گشاینده ی راهی خجسته و مبارک در ادبیات غنایی این مرز و بوم و فریاد زمانه اش بود. او شیوه ای را مرسوم کرد که با پایمردی اخوان به کمال رسید و راهی را گشود که ابراز اهداف سیاسی و اجتماعی را آسان کرد و در دوره ای این دگرگونی را ایجاد کرد که در محافل ادبی مورد تمسخر خیلی از ادیبان و شاعران قرار می گرفت. ولی او رسالت و تعهدش را کنار نگذاشت اما دریغ چیزی از مرگ او نگذشت که عده ای راهشان را از او جدا کردند و به هدف متعالی او عنایت نکردند. وگرچه شعرشان به نیمایی معروف است ولی به قول دکتر شفیعی در موسیقی شعر ضد نیمایی هستند.
در این میان یکی دو سه نفر راه او را بی کم و کاست ادامه دادند و ثمرش آثار درخشانی چون زمستان، کتیبه، چاووشی و قصه ی شهر سنگستان م…. امید و خیلی شعرهای دیگر از شعرایی دیگر می باشد که از ذکر آنها خودرای کردم. باری تکرار میکنم برای اینکه همیشه به خاطر داشته باشیم و افراد مبتدی این نکته را از یاد مبرند نیما وزن را استخوان بندی شعر می دانست و قافیه را زینت شعر، منتها هر کجا ضرورت داشته باشد.
در پایان عرض میکنم روانش شاد و تا مجالی دوباره بدورد
استاد قاسم اشراقی گلپایگانی







دیدگاه شما
- خبردونی
- پربازدید ترین
- نظرات
- معاون استاندار اصفهان:ساماندهی ظرفیت گردشگری گلپایگان ضروریست
- اطفای حریق در منطقه حفاظت شده موته
- بازدید میدانی فرماندار شهرستان گلپایگان از ایستگاه تحقیقات دامپروری؛ گامی در راستای توسعه علمی و پشتیبانی از بخش کشاورزی و دامپروری
- برنامهریزی برای برگزاری مراسم دهه کرامت در گلپایگان
- برگزاری جلسه شورای آموزش و پرورش شهرستان گلپایگان
- تقدیر فرماندار گلپایگان از تلاشهای شبانهروزی مرکز امداد خودرو در ایام نوروز ۱۴۰۴
- بازدید میدانی فرماندار گلپایگان از کشتارگاه صنعتی دام با هدف بررسی وضعیت بهداشتی و عملیاتی
- تأکید فرماندار گلپایگان بر نقشآفرینی شرکت تعاونی دهیاریها در پروژههای عمرانی و اشتغال زایی روستایی
- برگزاری جلسه برنامهریزی بزرگداشت شهادت امام صادق (ع) در گلپایگان
- اصفهان، پایتخت مهارت ایران در مهرماه ۱۴۰۴ است.
- تعریف پروژه های عمرانی در راستای ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان گلپایگان
- احداث ساختمان شهرداری گلپایگان با 25 درصد پیشرفت
- پیام علی اکبر رضایی فرماندار شهرستان گلپایگان به مناسبت ۲۱ فروردینماه، سالروز تأسیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
- شهرکهای صنعتی، موتور محرک رشد صنعتی هوشمند در ایران
- استاندار اصفهان: تکمیل پروژههای نیمهتمام و توسعه شهرکهای صنعتی سبز با محوریت انرژیهای تجدیدپذیر
- جلسه تودیع و معارفه ریاست اداره آب و فاضلاب شهرستان گلپایگان برگزار شد
- کاشت انواع درخت، گل های فصلی و دائمی در سطح شهر گلپایگان
- دیدار مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری کشور با فرماندار گلپایگان و شهرداران به دعوت و پیگیریهای علی اکبر رضایی
- پیام علی اکبر رضایی فرماندار شهرستان گلپایگان به مناسبت ملی فناوری هستهای
- پروژه های درحال احداث توقف نخواهد داشت
- دعوت سیدمسعوداطیابی از گلپایگانیهای خارج از شهر: سرمایهگذاری و گردشگری، کلید آبادانی زادگاه است
- تحقق 16 پروژه عمرانی گلپایگان در سال گذشته
- فرماندار گلپایگان:رشد 55 درصدی در تعداد مسافران و بازدیدکنندگان از جاذبههای تاریخی شهرستان
- تداوم رنگآمیزی جداول شهر گلپایگان در سال جدید
- پیام تشکر علی اکبر رضایی فرماندار گلپایگان از حضور پر شور مردم در راهپیمایی روز جهانی قدس
- تمهیدات شهرداری گلپایگان در بوستانهای شهر برای “روز طبیعت”
- پیام تشکروقدردانی فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه شهرستان گلپایگان از حضور پرشور مردم
- راهپیمایی حماسی روز قدس در گلپایگان: تجدید میثاق با آرمان فلسطین
- اولین جلسه شورای اداری شهرستان گلپایگان در جوار قبور شهدا برگزار شد .
- تاکید جمالینژاد بر لزوم احداث #هتل در گلپایگان برای رونق گردشگری
- فرماندار گلپایگان:رشد 55 درصدی در تعداد مسافران و بازدیدکنندگان از جاذبههای تاریخی شهرستان
- اصفهان، پایتخت مهارت ایران در مهرماه ۱۴۰۴ است.
- برگزاری جلسه برنامهریزی بزرگداشت شهادت امام صادق (ع) در گلپایگان
- تأکید فرماندار گلپایگان بر نقشآفرینی شرکت تعاونی دهیاریها در پروژههای عمرانی و اشتغال زایی روستایی
- بازدید میدانی فرماندار گلپایگان از کشتارگاه صنعتی دام با هدف بررسی وضعیت بهداشتی و عملیاتی
- تقدیر فرماندار گلپایگان از تلاشهای شبانهروزی مرکز امداد خودرو در ایام نوروز ۱۴۰۴
- برگزاری جلسه شورای آموزش و پرورش شهرستان گلپایگان
- برنامهریزی برای برگزاری مراسم دهه کرامت در گلپایگان
- بازدید میدانی فرماندار شهرستان گلپایگان از ایستگاه تحقیقات دامپروری؛ گامی در راستای توسعه علمی و پشتیبانی از بخش کشاورزی و دامپروری
- اطفای حریق در منطقه حفاظت شده موته
- تعریف پروژه های عمرانی در راستای ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان گلپایگان
- احداث ساختمان شهرداری گلپایگان با 25 درصد پیشرفت
- پیام علی اکبر رضایی فرماندار شهرستان گلپایگان به مناسبت ۲۱ فروردینماه، سالروز تأسیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
- تحقق 16 پروژه عمرانی گلپایگان در سال گذشته
- دعوت سیدمسعوداطیابی از گلپایگانیهای خارج از شهر: سرمایهگذاری و گردشگری، کلید آبادانی زادگاه است
- پروژه های درحال احداث توقف نخواهد داشت
- پیام علی اکبر رضایی فرماندار شهرستان گلپایگان به مناسبت ملی فناوری هستهای
- دیدار مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری کشور با فرماندار گلپایگان و شهرداران به دعوت و پیگیریهای علی اکبر رضایی
- کاشت انواع درخت، گل های فصلی و دائمی در سطح شهر گلپایگان
- جلسه تودیع و معارفه ریاست اداره آب و فاضلاب شهرستان گلپایگان برگزار شد
- استاندار اصفهان: تکمیل پروژههای نیمهتمام و توسعه شهرکهای صنعتی سبز با محوریت انرژیهای تجدیدپذیر
- شهرکهای صنعتی، موتور محرک رشد صنعتی هوشمند در ایران
- معاون استاندار اصفهان:ساماندهی ظرفیت گردشگری گلپایگان ضروریست
استاد ارجمند اشراقی گلپایگانی…
مقاله ی موجز و مفید شما را پیرامون نیمای بزرگ مطالعه کردم از اینکه یادی از پدر شعر (نو) کردید خوشحال شدم از این روی ضمن اینکه به شما خسته نباشید میگویم مراتب سپاس خود را به شما و خبر گزاری بیان به خاطر ارا ء ی اینگونه مقالات فرهنگی و ادبی تقدیم میدارم..پیروز باشید..
مخاطب گرامی
سماواتی محترم !
از لطف و نکته بینی شما و محبتی که همواره نسبت به بنده بابت کارهایم دارید سپاسگزارم
مانا باشید
با ادای احترام
قاسم اشراقی گلپایگانی
ضمن تشکرآزادگی/متعهد بودن وبشجاعت(نترس بودن) از حمله خصوصیات شهریار-نیما-واخوان است(قطعات شعری او در مجموعه زمستان بنام آواز سگها وآواز گرگهای مزحوم اخوان را بخوانید)
اقای فیروزی
بله منهم با شما هم عقیده ام وخودم هم سعی دارم این رسم راحفظ کنم وکرده ام ولی بین منطق وآزادگی تفاوت است شما از من چیزی خواستید که قبلن انجام داده بودم
وازموده را آزمودن خطاست درضمن بنده هم شهریار وهم اخوان را مشناسم ازادگی معنایی بر تر از پیشنهاد شما به بنده دارد
باری از لطف گاه گاه شما ممنون
قاسم اشراقی گلپایگانی ۱۲ مهر ۹۵