نقش «مترو» در فرو‌نشست خیابان‌های پایتخت

به گزارش بیان گلپایگان؛  درحالی که نتیجه نهایی پرونده پر سرو صدای «شهران» هنوز از سوی وزارت دادگستری به اطلاع مردم نرسیده، فرونشست زمین در خیابان پیامبر، پرونده حادثه «ستاری» را باز می‌کند. پرونده‌ای که تنها 4 روز از زمان بازگشایی آن گذشته، اما در همین چند روزهم توانسته، همه نگاه‌ها را به سمت مقصری ببرد که در چند ماه اخیر بارها و بارها نامش بر سر زبان‌ها افتاده است… «مترو» همان متهم دست اولی است که در چند روز اخیراز زبان رئیس سازمان مدیریت بحران کشور به عنوان مقصر نهایی حادثه شهران اعلام شد.

«اسماعیل نجار» به صراحت اعلام کرده بود که در زمان حادثه شهران بافت خاک از چسبندگی کافی برخوردار نبوده و حفر مترو موجب فروریزش خاک شده است. اظهار نظری که البته خیلی زود به دقیقه‌های ساعت نگذشته با واکنش تند درویش، مدیرعامل مترو روبه‌رو شد، تا جایی که او سخنان نجار را «فرافکنی»، «سیاسی» و «غیر کارشناسی» خواند.
حتی کار به جایی رسید که نشست زمین در نزدیکی مجتمع تجاری کوروش که در گمانه‌زنی‌های اولیه به حفاری تونل متروی تهران ربط داده شده بود، به انکار کشید و برخی سایت‌های خبری، اعلام کردند که اساساً در آن نزدیکی‌ها هیچ مترو و تونلی وجود ندارد.(در حالی که خط 6 مترو از این منطقه عبور می‌کند) حتی مازیار حسینی، معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران هم وارد گود شد تا در سریع‌ترین زمان ممکن نقش حفاری مترو را در ایجاد گودال 3 متری خیابان پیامبر رد کرده و بگوید که مترو، مرغ عزا و عروسی همه فرونشست‌های زمین شده و کسی به «فرسودگی تأسیسات شهری» توجه نمی‌کند! مازیار حسینی البته به تکرار این قبیل حوادث هم اذعان داشته و تأکید کرد که علت این حادثه، نشت آب و شست و شوی خاک ریزدانه‌ها بوده است! علتی که اگرچه از سوی مسئولان دولتی و اعضای شورای شهر تهران رد نمی‌شود، اما هرگز حفاری مترو را از جایگاه متهم تبرئه نمی‌کند!

ابوالفضل قناعتی، عضو هیأت رئیسه جدید شورای شهر تهران، با اعلام سهل‌انگاری مترو در بروز فرونشست‌های زمین در شهر تهران ضمن تأیید این مطلب می‌گوید: «نمی توان سهل‌انگاری مترو را در ایجاد حفره‌ها در پایتخت نادیده گرفت، چراکه مسئولان مترو موظفند پیش از آغاز عملیات خاکبرداری یا گودبرداری، با دستگاه‌های پیشرفته، میزان مقاومت خاک را بررسی کرده و هر نوع احتمالی را در نظر بگیرند، متأسفانه در بعضی خطوط مترو این کار به دقت انجام نمی‌شود یا در برخی مواقع به کندی صورت می‌پذیرد. درحالی که باید مسیر مترو و سطح استقامت زمین در هر زمان سنجیده و کنترل شود.

وی با بیان اینکه سطح زمین تهران کهنه و قدیمی و فعل و انفعالات زیادی در سطح خاک در طول این سال‌ها اتفاق افتاده است، می‌گوید: شهرداری باید وجب به وجب خاک و کل مسیر حفاری مترو را تحت کنترل قرار دهد و نباید در فاصله‌ای که تحکیم موقت انجام می‌شود، عملیات حفاری به حال خود رها شود.قناعتی ادامه می‌دهد: تحکیم موقت زمانی انجام می‌شود که در فاصله 7 تا 10 روز بعد از آن بلافاصله تحکیم اصلی صورت می‌پذیرد، متأسفانه اغلب حوادث در فاصله بین این دو تحکیم اتفاق می‌افتد، یعنی زمانی که سیمان روی دیوارها سطحی و با مقاومت پایین است، در نتیجه وقتی خودروی سنگینی از سطح زمین رد می‌شود، اگر آبگرفتگی یا لجنزاری هم اتفاق افتاده باشد، براحتی زمین فرو می‌ریزد. درحالی که شهرداری باید در این فاصله اجازه رفت و آمد در منطقه را ندهد یا مرتب طول مسیر را کنترل کند.این عضو شورای شهر البته به روش حفاری با دستگاه پیشرفته «تی بی ام» هم اشاره کرده و با بیان اینکه در بعضی مسیرهای حفاری، تحکیم اصلی و موقت یعنی خاکبرداری و بتن‌ریزی همزمان انجام می‌شود، می‌گوید: متأسفانه در خاکبرداری دستی این اتفاق نمی‌افتد.وی همچنین به نقش لوله‌های فرسوده و آب‌های سطحی هم اشاره کرده و در این باره می‌گوید: به طور حتم سرازیر شدن آب و ترکیدگی لوله هم نقش زیادی در فرو نشست زمین دارد، اما علت اصلی نیست، بیشتر علت کمک‌کننده است!

سالانه در تهران 33 سانتی متر نشست زمین داریم

محمد مهدی تندگویان، دیگر عضو شورا هم اگرچه به طور مستقیم، مترو را مقصر اصلی همه فرو نشست‌های زمین در تهران معرفی نمی‌کند، اما مشکل اصلی شهر تهران را شبکه زیر سطحی اعلام می‌کند. وی با بیان اینکه لوله‌های آب، سیم کشی برق، شبکه تلفن و خطوط گاز هم‌اکنون مشکل اصلی شهر تهران هستند، می‌گوید: این مشکلات گریبان تهران را با مترو و بدون مترو گرفته، اما باید خطوط مترو در شرایط استاندارد کشیده شود، وگرنه حادثه آفرین می‌شود. درواقع مترو یک اتفاق جانبی محسوب می‌شود، یعنی ما با کمترین تحرکی، شاهد فاجعه در شهر خواهیم بود.تندگویان البته به گزارش سازمان زمین شناسی هم اشاره کرده و می‌گوید که براساس این گزارش، در تهران سالانه 33 سانتی متر نشست زمین داریم. از طرفی تغییر در شبکه زیرساخت‌ها، امکان پوسیدگی را بالا برده و شرایط حفاری مترو را غیر استاندارد کرده است.وی با بیان اینکه در شرایط غیر استاندارد زمین در تهران، مترو یک هشدار محسوب می‌شود، می‌گوید: باید برای این شبکه‌ها فکری اساسی بشود. از طرفی قاعده براین است که شهرداری پیش از انجام طرح‌های بزرگ مثل مترو، با سایر سازمان‌ها مکاتبه کرده و هماهنگ باشد، اما این اتفاق نمی‌افتد، درحالی که خود این نهادها مثل سازمان آب هم به مشکلات شبکه‌های زیر ساختی واقفند، اما هزینه‌های بالا اجازه رسیدگی بموقع را نمی‌دهد.تندگویان با بیان اینکه تهران باید به طورکامل فیبر نوری شود، می‌گوید: متأسفانه مخابرات شبکه زیر ساخت ندارد. از طرفی تهران فاقد نقشه زیر ساخت هاست و همین کار را با مشکل مواجهه کرده است.

منبع:ایران