مسابقه تجمل در سفره های افطار!

به گزارش بیان نیوز؛ تلخ است وقتی ریخت و پاش و تجملات به ماه رمضان و افطاری ها می رسد. آن وقت است که چشم و همچشمی اجازه نمی دهد این سنت حسنه کام روزه داران را پس از گذران یک سحر تا شام تحمل گرسنگی و تشنگی شیرین کند. با گذر سال ها، پهن کردن سفره های پررنگ و لعاب و میزهای رنگارنگ و رستوران ها و هتل های آن چنانی از مناطق مرفه شهر حتی به محلات میانه یا پایین شهر هم رسیده است. اگر چه روزه داران مرفه، همچنان پرچمدار تجملات و سفره های اعیانی هستند.گزارش پیش رو از کم و کیف تعدادی از رستوران ها در تهران و مشهد حکایت می کند…
در یکی از رستوران های خوب حوالی خیابان فرشته تهران منوی افطار و شام برای هر نفر حدود 210 هزار تومان آب می خورد. 5 نوع غذا که از 120 هزار تومان تا 160 هزار تومان است و انواع افطاری سرد و گرم که از 40 هزار تومان تا 55 هزار تومان قیمت خورده است. در مجموع یک منوی خوب شامل انواع سالاد فصل، شیرازی، مکزیکی و پاستا است در کنار غذاهای اصلی کباب بره، باقالی پلو با گوشت و زرشک پلو با مرغ و چلوکباب فیله ای که البته همراه با لازانیا و بیف استراگانف سرو می شود. با یک حساب سرانگشتی می توان گفت برای 20 نفر میهمان باید بیش از 4 میلیون تومان برای یک وعده افطار و شام هزینه کرد.
به یکی از هتل های 5 ستاره تهران مراجعه می کنم تا از کم و کیف قیمت ها و شرایط رزرو میز افطار باخبر شوم. مسئول رستوران می پرسد: افطار در سالن غذاهای سنتی مدنظرتان است یا سالن مدیترانه! و بعد هم بلافاصله توضیح می دهد: افطار در سالن مدیترانه حدود 35 هزار تومان است که اگر از بوفه هم استفاده شود قیمت آن 65 هزارتومان برای هر نفر می شود. اما سالن سنتی کامل تر و گران تر است. استفاده از منو در این سالن بدون بوفه 46 هزار تومان و با بوفه 68 هزار تومان. قیمت پایین ترین نوع غذاها هم 45 هزار تومان و کامل ترین غذاها 80 هزار تومان است.
وی ادامه می دهد: البته منوی افطاری در رستوران سنتی مفصل است. چند نوع نان، پنیر و کره، خرما، فرنی، شله زرد، شیر گرم، مغز گردو، زیتون و3 نوع سوپ.
به یکی از هتل های 5 ستاره در منطقه ای در مرکز شهر می روم. اگرچه توقع داشتم در مرکز پایتخت قیمت ها کمی تعدیل شود؛ اما مشاهدات من از واقعیت دیگری حکایت داشت. صرف یک وعده افطار و شام در یکی از هتل های این منطقه حدود 185 هزار تومان قیمت خورده است. البته میزشام مفصل وافطار کاملا بدون عیب و نقص است. در این منو می توان انواع ماهی ها را هم در کنار بره بریان و انواع کباب و … سفارش داد.
هرچند قرار است در ماه رمضان با کمی گرسنگی و تشنگی کشیدن، به یاد فقرایی بیفتیم که همه سال را در شرایط سختی می گذرانند؛ اما هستند افرادی که از فرصت های همین ماه هم استفاده نمی کنند و به سراغ سفره های پر زرق و برق و تجملاتی افراطی می روند. افرادی که گاهی از وضع مالی خیلی خوبی هم برخوردار نیستند؛ اما برای عقب نماندن از دیگران و چشم و همچشمی چنین سفره هایی را برای روزه داران آماده می کنند. با این حال و برای این که بیشتر و دقیق تر از قیمت های منوی رمضانی هتل ها و رستوران ها خبردار شویم با چندتا از آن ها تماس گرفتیم که در ادامه خواهید خواند.
22 میلیون تومان برای 100 نفر!
با یکی از رستوران های درجه یک در یکی از ییلاقات اطراف مشهدتماس می گیریم تا از قیمت هایش مطلع شویم. منشی در همان ابتدای صحبت هایش می گوید که فقط 3 یا 4 روز خالی داریم و بقیه روزهایمان رزرو شده است. از او درباره قیمت های منوهایش می پرسم که می گوید: «برای 3 نوع سوپ، چایی و نبات، نان و پنیر و سبزی، 4 مدل دسر، خرما و … از شما 41 هزار تومان می گیریم.» از او درباره میز بازشان می پرسم که می گوید: «منوی اردور ما شامل 3 نوع برنج، 4 نوع خورشت، 14 مدل سالاد و 8 مدل دسر بعد از غذاست و هزینه آن به ازای هر نفر 180 هزار تومان می شود.» درباره قیمت نهایی افطاری دادن برای 100 میهمان در این رستوران که می پرسم، می گوید: «برای استفاده از بسته ماه رمضان و میز باز، ضمن این که قیمت سالن برای شما رایگان می شود باید نفری 221 هزار تومان پرداخت کنید؛ بنابراین برای صد نفر باید 22 میلیون و صد هزار تومان پرداخت کنید و بعد از واریز، زمان درخواستی شما قطعی خواهد شد.»
14 میلیون تومان برای 100 نفر!
با یکی از هتل های 5 ستاره مشهد تماس می گیرم و از منوی افطاری شان می پرسم. منشی با توضیح این که منوی غذایی مان برای ماه رمضان از نفری 50 هزار تومان شروع می شود، می گوید: «یک بسته غذایی ویژه ماه رمضان داریم که شامل سوپ، خرما، نان و سبزی، شله زرد، چایی و نبات است. این بسته 19 هزار تومان قیمت دارد که به هزینه غذایی که سفارش خواهید داد، اضافه خواهد شد.» او درباره قیمت غذاهایشان هم می گوید: «غذاهای ما از پرسی 40 هزار تومان برای جوجه و کوبیده شروع می شود و تا 90 یا 100 هزار تومان برای گوشت و ماهیچه متغیر است.» او درباره این که گران ترین منوی غذایی شان برای 100 نفر چه قدر می شود، پاسخ می دهد: «به طور مثال اگر شما چلو ماهیچه به همراه بسته غذایی ویژه ماه رمضان و مخلفاتش سفارش دهید به همراه هزینه سالن که تقریبا 2 میلیون تومان است، تقریبا 14 میلیون تومان می شود.» او درباره زمان هایی که سالن خالی دارند هم می گوید: «هرچه زودتر تشریف بیاورید، شانس تان برای پیدا کردن زمان های خالی بیشتر است؛ ولی در حال حاضر تقریبا نیمی از روزهای ماه، سالن های مان کاملا پر است و امکان انتخاب آن ها وجود ندارد.»
تبعات اجتماعی مراسم لوکس افطاری!
«مصرف تظاهری» یکی از ویژگی‌های جامعه جدید است؛ نه به این معنا که در دوران گذشته وجود نداشته، اما رواج و فراگیری آن در میان گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه، مختص دوران جدید است و در واقع به بخشی از سبک زندگی برخی افراد تبدیل شده است. منظور از «مصرف تظاهری»، نوعی افراط در مصرف کالاها و خدمات است که با هدف تحت تاثیر قرار دادن دیگران و کسب منزلت، محبوبیت، شهرت و نظایر آن صورت می‌گیرد. یکی از قابل توجه‌ترین مصادیق مصرف تظاهری، برگزاری مهمانی‌ ها و مجالس باشکوه، لوکس و گران قیمت است. فرقی نمی‌کند بهانه این ضیافت‌ها چه باشد: نامزدی، عروسی، عزا، سفر زیارتی، قبولی کنکور یا… چون به هرحال در مراحل اجرای برگزاری این قبیل مراسم، بسته به موضوع آن، شما با انواع و اقسام کالاها و خدمات از قبیل مکان‌های تجملی، غذاهای متنوع و گران قیمت، تاج‌گل‌های بزرگ، کادوهای لوکس و … روبرو خواهید بود.
سوال این است که آثار اجتماعی چنین مجالسی چیست و اصولا از نظر جامعه‌شناختی چه تبعاتی بر برگزاری این گونه ضیافت‌ها مترتب است؟
در جامعه شناسی برای توضیح چرایی آداب و رسوم اجتماعی از اصطلاحی به نام «کارکَرد» استفاده می‌کنند. کارکرد هر جزء از زندگی اجتماعی، بیانگر کاری است که آن جزء برای کل جامعه یا زیرمجموعه‌های آن انجام می‌دهد.
اطعام در سنت دینی، دو کارکرد اصلی دارد: «رسیدگی به حال فقرا و ناتوانان»، و «افزایش تعاملات و به تبع آن انسجام اجتماعی». اطعام به عنوان یک مراسم و آیین جمعی، باعث جمع شدن مردم در یک زمان و مکان خاص می‌شود که به نوبه خود به افزایش تعاملات بین‌فردی، آشنایی مردم با هم یا باخبر شدن از احوال آشنایان و دوستان و اقوام و… منجر می‌شود. از سوی دیگر در این مجلس، همه با هم در یک موقعیت برابر (مهمان) قرار می‌گیرند و بزم محبتی است که در آن -به اصطلاح- گدا و شاه مقابل هم می‌نشینند… . همه این ها باعث افزایش انسجام اجتماعی شده و مناسبات اجتماعی بین افراد را بهبود می‌بخشد.
حال برای بررسی اثرات اجتماعی برخی از ضیافت‌های گران قیمتی که به بهانه مراسم افطار توسط برخی افراد حقیقی یا حقوقی برگزار می‌شود باید دید که چقدر کارکردهایی که برای آیین اطعام ذکر کردیم در این گونه مجالس وجود دارد؟
به نظر می‌رسد برخی از مجالس باشکوهی که اخیرا به نام ضیافت افطار برپا می‌شود فاقد هر دو کارکرد اجتماعی یادشده هستند. یعنی از یک سو مهمانان این قبیل مراسم اغلب – به تبع میزبان- از میان اقشار، گروه‌ها و افراد توانگر هستند که تبعا نیازی به آن سفره و غذاهای رنگینش ندارند؛ از سوی دیگر این گونه مجالس پرزرق و برق، چون اسباب تفاخر و مصرف تظاهری افراد هستند، اصولا نمی‌توانند به محلی برای برقراری یا تمدید روابط گرم و صمیمانه تبدیل شوند؛ زیرا مهمانان این گونه مراسم یا به قدر خود میزبان توانگر هستند و این مجلس را به منزله قدرت نمایی رقیب می‌نگرند و در اندیشه می‌روند که چگونه می‌توانند در موقعیت مقتضی، برگی از توانگری و دولتمندی خود رو کنند تا روی رقبا کم شود! یا اینکه از نظر اقتصادی در موقعیت فروتری نسبت به میزبان و یا برخی دیگر از مهمانان قرار دارند که در آن صورت، مشاهده و ملاحظه شکوه مجلس و میهمانان خاصش، ناخودآگاه فاصله ذهنی فرد را نسبت به آن گروه افزایش داده و پس از آگاهی به موقعیت فروتر خویش، ناخودآگاه دامنِ صحبت برخواهند چید؛ یعنی اساسا فکر برقراری یک رابطه گرم و صمیمانه متقابل و برابر را نمی‌توانند بکنند و اگر نیز قرار بر استمرار رابطه باشد همیشه یک رابطه فرادستی- فرودستی متصور خواهد بود؛ بنابراین در خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌توان این گونه میهمانی‌ها را «بی‌کارکرد» یعنی فاقد کارکرد مثبت برای نظام اجتماعی و فرهنگی دانست؛ اما حالت بدتری هم وجود دارد که نمی‌توان همیشه این نگاه خوش‌بینانه را داشت: حالت بدتر، وقتی است که میهمان فرودست در اندیشه جبران متقابل این ضیافت باشد. نوع آسیب‌زاتری از مصرف تظاهری، هنگامی است که افراد، بدون اینکه توانایی تامین هزینه‌های مصرف تظاهری را داشته باشند، به دلیل همان رقابت بیمارگونه در کسب محبوبیت و شهرت و منزلت، خود را به زحمت و گرفتاری و بدهی می‌اندازند تا بتوانند یک نمایش مصرفی قابل قبول ارائه دهند.شاید برای جلوگیری از رواج این‌گونه مظاهر مصرف تظاهری باید دست به دامن همان ارزش‌ها و آموزه‌های فرهنگی و مذهبی اصیل شد که اصولا حضور اعضای جامعه را در این قبیل مراسم و مجالس، پسندیده نمی‌داند و از آن نهی می‌کند. اگر علمای اخلاق و گروه‌های مرجعی که مسلمانان باورمند به آموزه‌های دینی را راهبری می‌کنند، با روش‌های مناسب و زبان موثر، افراد را از برگزاری یا شرکت در این گونه مراسم نهی کنند و آثار اجتماعی آن را برای آنان توضیح دهند، شاید استقبال از این ضیافت‌ها کم شود و بتوان امید داشت که لااقل این گونه مظاهر مصرف تظاهری، به آداب و رسوم دینی وارد نشود و آن ها را از معنا و کارکرد مثبت خود تهی نسازد!
ویژگی های افطاری شیک با هزینه اندک
شیرینی ماه رمضان چند برابر می شود وقتی جمع بیشتری سر سفره افطار می نشینند و به خرمایی روزه خود را افطار می کنند. سفره هایی که هر شامگاه پهن می شود و هر خانواده بنا به وضع مالی خویش از طعام و نوشیدنی در آن می چیند؛ اما بعضی از ما طراوت و سادگی این سفره را با اسراف و ریخت و پاش های بی مورد آلوده می کنیم و آن رابه میدان چشم و همچشمی تبدیل می کنیم که لذتی در آن نیست و برای این که توجیهی داشته باشیم عنوان آبرو هم بر آن می گذاریم در حالی که نه معنی آبرو را به درستی می دانیم و نه معنی صرفه جویی را.
یکی از اشتباهات ما این است که شیک بودن را با ولخرجی یکی می دانیم و برای این که ثابت کنیم رفتارمان متجددانه و شیک است، اسراف می کنیم در حالی که این رفتار نوکیسه ای وتازه به دوران رسیدگی است نه متجددانه .بعضی سفره افطار پهن وجمعی از دوستان و فامیل را مهمان می کنند و سفارش انواع و اقسام سوپ، سالاد، خوراک، دسر، چلو خورش، گوشت وکباب و ماهیچه و انواع نوشیدنی ها را می دهند طوری که دیگر در سفره جای سوزن انداختن هم نیست و هنگام افطار هم همهمه تعارف و به هم خوردن بی امان قاشق وچنگال، دستپاچگی جمع را برای خوردن، بیشتر می کند و همه بی وقفه مشغول خوردن می شوند. اگر مهمانی در رستوران یا هتل برگزار شده باشد میزهای به هم ریخته و کلی غذاهای دست خورده و اگر در منزل باشد خستگی صاحب خانه هم بر آن اضافه می شود و خداحافظی مهمانان و به امید دیدار مجدد و….اما اگر کمی حساب شده به رفتارمان نگاهی بیندازیم باید گفت شیک بودن مولفه های خاص خودش را دارد که بهتر است قبل از مهمانی رفتن یا مهمانی دادن به آن ها توجه کنیم از جمله:
*به جای سفارش چند نوع غذا اعم از سوپ، سالاد، ژله و نوشیدنی های رنگارنگ سفره تان را تنها با یک نوع ساده از هر غذا و نوشیدنی و دسر آراسته تر کنید.
*وقتی سفره شما ساده و آراسته باشد همه میهمانان در هر سن و با هر بیماری می توانند از غذاها تناول کنند و لذت ببرند و این به ارزش کار شما می افزاید.
*به جای تنوع دادن به خوراکی هایی با کیفیت پایین تر از یک نوع خوراک با کیفیت مرغوب استفاده کنید و مطمئن باشید مهمانان هم از این کار خشنودترند.
*در پذیرایی از مهمانان عجله نداشته باشید و با طمأنینه این کار را انجام دهید؛ زیرا نیت دور هم بودن و با هم بودن است نه خوردن.
*دعا کردن جمعی برای سلامت و برکت جزو رفتارهای شیک محسوب می شود.
*باکلاس بودن یعنی وقتی از سر سفره بلند می شوید غذایی در بشقابتان نمانده باشد.
*کسی رفتار شیک دارد که بشقاب کودکش را به اندازه بکشد تا غذا دست خورده نشود.
*یکی از رفتارهای آدم های باکلاس این است که اگر نمی توانند یک نوشیدنی را کامل میل کنند با کنار دستی شان نصف می کنند.
*با کلاسی یعنی وقتی غذا می خورید صدای به هم خوردن قاشق و چنگال کمتر شنیده شود.*با کلاس ها سر موقع به مهمانی می روند تا صاحب مجلس هم بتواند کنار مهمانان بنشیند.
*با کلاس ها قبل از این که سیر شوند از غذا دست می کشند.
*باکلاس ها سعی می کنند در منزل سفره افطار پهن کنند و اگر بتوانند همسایه را به کمک می گیرند و از او هم دعوت می کنند.
*با کلاس ها بیشتر غذاها را خودشان تهیه می کنند.

منبع:خراسان