وعده ای که تحقق پیدا نکرد/اخراج کارگران و ایجاد ترس و دلهره در دل آنان
گروه اقتصادی بیان نیوز، به جرأت می توان گفت یکی از شعارهای جدی دولت تدبیر و امید رسیدگی به وضعیت معیشتی و بهبود اقتصاد خانواده ها بود و شاید یکی از مؤلفه های رأی آوری این دولت در بین قشر آسیب پذیر، این شعارهای پر طمطراق بود که در یک رصد ساده و میدانی به این نتیجه خواهیم رسید که بخاطر نقطه ضعف دوسال پایانی عمر دولت گذشته، این شعار، توسط مشاوران تبلیغاتی رئیس جمهور فعلی به خوبی مورد بهره برداری قرار گرفت ومردم نیز که تحت فشارشدید قرار گرفته بودند این مدل رفتاری را با کمتر از سیصد هزار رای انتخاب کردند.
روحانی بعد از رسیدن به پاستور درخصوص بیکاری گفت: «دولت تدبیر و امید نخواهد گذاشت این همه جوان بیکار در این کشور حضور داشته و چندین میلیون معتاد به خاطر نداشتن نشاط و شادی، به شادیهای کاذب روی آورند.» اما دیری نگذشت که همچنان بیکاری صدرنشین باقی ماند. وعدههای روحانی با توجه به شرایط کشور بیشتر حول موضوعاتی همچون پرونده هستهای، مهار تورم، حل مشکل بیکاری، رشد اقتصادی و افزایش دستمزد کارگران به اندازه تورم وحمایت از کالا و کارگر ایرانی بود.
به راستی آیا افزایش دستمزد کارگران به اندازه تورم، حمایت از کارگر ایرانی و حل معضل بیکاری عملیاتی شد؟ نبود تعریف درستی از فعالیت و سیاست اقتصادی درست و روی آوری دولتمردان به انتقاد از عملکرد دولت قبل و وقت گذاری برای سیاهه نمایی از آن به جای ارائه طرح و کار جدی، چه نتایجی را هم اکنون در وضعیت اقتصادی شاهدیم؟
بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار درباره وضعیت اشتغال و بیکاری در فصل بهار امسال، تعداد شاغلان کشور ۲۱ میلیون و۸۶۰ هزار نفر بوده است، این در حالی است که در ابتدای دولت یازدهم یعنی در فصل تابستان ۱۳۹۲ تعداد شاغلان کشور ۲۲ میلیون و ۱۹۱ هزار نفر بود. مقایسه این دو رقم نشان میدهد از ابتدای روی کار آمدن دولت به طور خالص بیش از ۳۳۰ هزار نفر، شغل خود را از دست دادهاند.
کدام یک از ماموریتهای اشتغالیزایی عملیاتی شده است؟ به هرحال برخی از طرحهای اقتصادی دولت قبل که راهاندازی شد حرکت خوبی را در بحث خروج از رکود آغاز کرده بود ، اما دولت یازدهم صرفاً به واسطه اینکه این اقدامات در دولت قبل آغاز شده است ادامه آنها را بدون یافتن جایگزین بهتری متوقف کرد. مثلاً امروز میبینیم وزارت نفت بر حذف بورس کالای پتروشیمی تأکید دارد یا مسکن مهر که تقریباً بدون یافتن جایگزین بهتری از سوی دولت یازدهم متوقف شده است. یا ساز وکارهایی مانند طرح شبنم و… که باعث شفافسازی در اقتصاد ما میشدند بدون هیچ توجیهی حذف شدند.
به هرحال دولت قبل نیز با همین کارشناسان اقتصادی موجود که حتی برخی از آنها در دولت یازدهم نیز حضور دارند کار کرده است. اگرچه دولت و وزرا تغییر یافتهاند اما بدنه کارشناسی دولت همان بدنه قبلی دولتهای گذشته است. اینکه ادامه اجرای طرحهایی، به صرف اینکه در دولت قبلی مصوب و اجرا شده است لغو شود حرکتی از روی نابخردی و شتابزدگی و یک حرکت کور محسوب میشود که قابل دفاع نبوده و هیچ منطق اقتصادی ندارد.
تمام این ساز و کارهای صورت گرفته در راستای طرح تحول اقتصادی بود. همان طور که میدانید وقتی طرح تحول ارائه شد، همه اقتصاددانان کشور با هر تفکر و گرایشی بر اصل آن صحه گذاشته و گفتند هدفگیری آن خوب و منطقی است. حالا ممکن بود اختلاف سلیقههایی در اجرا وجود داشته باشد. همه حضور ذهن داریم که حدود 100 اقتصاددان در حضور رئیسجمهور وقت بر اصل طرح تحول اقتصادی صحه گذاشته و آن را طرحی کارشناسانه دانستند.
عمده طرحهایی که در دولتهای نهم و دهم اجرا شد از همین طرح تحول اقتصادی نشأت میگرفت ضمن اینکه بسیاری از این اقدامات در دولت قبلی براساس شفافسازی، حذف دلالی، اصلاح ساختار تولید براساس طرح تحول اقتصادی و جدای از نام دولتها و صرفاً از لحاظ کار کارشناسی قابل دفاع بود. اما دولت یازدهم بدون معرفی جایگزین درحال حاضر به نوبت و یکییکی طرحهای موجود را حذف میکند.درحالی سخن از توقف تورم گفته می شود که هرروز شاهد افزایش تولید و کاهش تقاضا هستیم که رفته رفته شاهد افزایش رکود و تعطیلی کارگاهها و در معرض ورشکستگی صاحبان صنایع حدا قل در سطح شهرستان و کشور هستیم .
از وعده رئیس جمهور محترم در شهریور ماه 93 که بگذریم که ابراز داشتند تا پایان سال اقتصاد شاهد تحول خواهد شد ، وگذشت بیش از یکسال از آن اخیراً وزیر اقتصاد وعده پایان سال جاری را داده اند که آنهم به دلیل آنکه دولت اعلام کرده لایحه برنامه ششم توسعه را اسفند ماه به مجلس ارائه خواهد داد و با احتساب خوشبینانه رسیدگی دوماهه آن در مجلس و ورود نمایندگان به فاز انتخاباتی، بعید به نظر می رسد باز تا تشکیل مجلس جدید و رسیدگی به این لایحه تا نه ماه آینده شاهد تحولی در عرصه اقتصادی باشیم.
اینکه فقط بنشینیم و از آمار و کاهش نرخ تورم سخن بگوییم و با کلمات و اعداد بازی کنیم نمی توانیم احساس آنرا در جیب مردم بوجود آوریم بهر حال الان سانتریفیوژ از کار افتاده ولی چرخ اقتصاد زنگ زده مردم نمی چرخد. وهروز شاهد اخراج شدن گروهی کارگران از محل کار خود هستیم و ترس و هراس در دل مابقی که هرروز با دلهره بر سرکار حاضر می شوند. این موضوع را ما در سطح شهرستان چند سالی بود شاهد نبودیم وتا حدودی آرامشی در فضای کسب و کار پدید آمده بود لیکن مدتی است از اخراج گروهی کارگران و تعطیلی کارگاههای تولیدی وصنعتی خبرهای تأسف باری به گوش میرسد که واقعیتی تلخ را گوشزد میکند واین شواهد و واقعیات با آمارها وگفتارها از زمین تا آسمان تفاوت دارد.
تخریب دولت قبل و اتهام حیف و میل پول نفت با بالا بردن هزینه جاری دولت و عدم حمایت از تولید و توجه ویژه با اقتصاد مقاومتی به طوریکه بر اساس گزارش بانک مرکزی، با وجود آن که پرداختهای دولت برای طرحهای عمرانی در سه ماهه اول امسال بسیار پایین بوده، اما دولت در همین مدت بالاترین هزینه جاری را در سالهای اخیر متقبل شده است.
هزینههای جاری دولت در بهار امسال نسبت به آخرین فصل عملکرد دولت قبل (بهار 92) بیش از 11.7 هزار میلیارد تومان بیشتر شده است که 48 درصد افزایش نشان میدهد .
همخوانی نداشتن صحبتها و آمارها و تناقضات را نمی توان درست هضم کرد. گرچه افکار عمومی،منکر تلاشهای دولت محترم برای بهبود اقتصاد و معیشت و نیز آرامشبخشی به فضای اقتصادی نیستند اما این مسئله رافع نقد مطروحه در چرایی طرح سخنان متناقضنما نیست.با تناقضات، چه باید کرد؟ اینکه مردم بشنوند از رکود عبور شده است، سپس به آنها گفته شود که خروج از رکود به معنای رونق نیست و دست آخر هم کارشناسان امر و هواداران مبرّز دولت اذعان کنند که اساساً عبوری از رکود به معنای مصطلح آن رخ نداده است؛ به هیچ وجه دورنمای مثبتی را در مقابل دولت قرار نمیهد.
اینکه بگوییم مسکن مهر باعث تورم شده واین بلایی که بر سر اقتصاد آمده، به خاطر خانه دار شدن یک عده می باشدولی طی دو سال گذشته که نه طرح اقتصادیی اجرا شده ،نه اتفاق خاصی رخ داده به یکبار شاهد افزایش نقدینگی هستیم در بررسی رشد نقدینگی در سه دولت اخیر نشان میدهد، نرخ رشد نقدینگی در دو سال اول دولت یازدهم به ۲۹ و ۳۱ درصد رسیده که در مقایسه با دو سال اول دولت نهم عملکرد بهتری دارد ولی نسبت به دو سال اول دولت دهم بدتر شده است.شاید در مراکز علمی و آکادمی برخی اصطلاحات درست باشد ولی چیزی که برای عامه مردم باید مشهود باشد قدرت خرید و رتق و فتق امور است نه فرهنگ و اصطلاحات اقتصادی عاریتی از فرهنگ لیبرال ونئو کینزی ..
بگذریم . این اعداد واین سخنان و این به اصطلاح کاهش تورم باید به گفته رهبر معظم انقلاب که در دیدار با اعضای هئیت دولت فرمودند باید در جامعه حس شود ، طوری که فرمودند :« که آن چیزی را بیان بکنیم که وقتی مردم به واقعیّت زندگی خودشان نگاه میکنند، تصدیق کنند آن را، یعنی ببینند که واقعاً همینجور است» بهر حال امیدواریم هرچه زودتر روزی فرا برسد به جای نگاه کردن به دست دیگران به تقویت توان داخلی خود بپردازیم و اقتصاد مقاومتی که بر گرفته از آموزه های دینی و مذهبی ماست محقق شود واین باور در ذهن برخی از برنامه ریزان اقتصادی متبلور شود تا هرروز همانند اقتصادهای ورشکسته غربی و اروپای شاهد بیکار شدن جوانان وهموطنان خود نباشیم و طوری نباشد که با امید به ورود سرمایه گذاران خارجی سرمایه های انسانی خود را از دست بدهیم و زمینه اشتغال بیکاران اروپای و خارجی را مهیا کنیم.تولید کار وتوجه به سرمایه داخلی تنها راه نجات از این بحرانهاست .بهر حال بیش از 750 روز از عمر دولت تدبیر و امیدهم گذشت.