بازگشت احمدی‌نژاد اصل “فتنه” است/خوش‌خیالی زنجیره‌ای‌ها برای توافق هسته‌ای
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات روز یکشنبه را با تمرکز خبری و تحلیلی بر امکان تحقق «توافق» هسته‌ای در مذاکرات آتی آغاز نمودند و حتی روزنامه ابتکار با تیتر «اعلام تلویحی توافق هسته‌ای» از آن یادکرد. این سخنان در حالی مطرح می‌شود که وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای این کشور روز جمعه در سخنرانی‌اش به مناسبت هفتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم در بنیاد کارنگی اظهار داشته است «همه تحریم‌های ما علیه ایران که در ارتباط با تروریسم و یا نقض حقوق بشر هستند و نگرانی‌های ما درباره بی ثباتی منطقه به قوت خود باقی است»
روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردم‌سالارییک‌شنبه را با تیترهای «ترکیب هیأت اجرایی مرکزی انتخابات» و «نوروز ایرانی با مارک ساخت چین!» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· سیاست داخلی؛ فراموش شده دولت روحانی
بار دیگر منصور فرزامی در سرمقاله روزنامه مردم سالاری به انتقاد از عدم توجه دولت تدبیر و امید به مسئله سیاست داخلی است؛ وی معتقد هست که در بدنه دولت هنوز افرادی وجود دارند که حامی گفتمان تدبیر و امید نیستند. منصور فرزامی در این سرمقاله نوشت«بدیهی است که دوام و بقای نظام، پیش و بیش از همه به سرمایه‌ای نیاز دارد و آن سرمایه، بی‌شک سرمایه اجتماعی با تأیید و حمایت است. سرمایه‌ای که در هرکجا فراهم آید بیمی‌از هیچ طوفان خارجی نیست. بنابراین واگذاشتن امور داخل به شرایط کنونی، منطقی و آینده‌نگرانه نیست، نه برای کشور و نظام و نه برای دولت. موضوع، روشن‌تر از آفتاب است که مردم در 24 خرداد 92 برای تغییر رأی داده‌اند و این تغییر بر اساس تدبیر و اعتدال باید عینیت داشته باشد.
اگر چنین نباشد از عمر نظام که وابسته به حمایت مردم است، کم کرده‌ایم و «امید» هم به وادی ناامیدی رفته است. در این صورت، باید خطر آینده را از همین حالا دید. مگر این‌که تدبیری اندیشیده شود تا مسئولان رده‌های پایین‌تر باسیاست‌گذاری دولت، همراه و همفکر شوند. روحانی حق دارد که رأی اکثریت مردم را مطمح نظر داشته باشد چون برگزیده و برکشیده آنان است و مردم به ایشان برای وضع مطلوب اعتماد کرده‌اند. وفای به عهد از مبانی اعتقادی ماست. رئیس‌جمهور به فراست می‌داند که در اقتصاد کشور موفق بوده است، رضایت بزرگان دلسوز و به‌نظام و به مردم اندیش، حقیقتی مسلم و مبرهن است اما امور اداری و اجرایی کشور به نمایندگان سیاسی دولت در استان‌ها برمی‌گردد و اگر نارسایی هم مشاهده می‌شود از همین‌جاست. البته نادیده گرفتن تجربه‌های اجرایی و قابلیت‌های مدیریتی، نابود کردن سرمایه‌های انسانی است و جبران‌ناپذیر هم می‌نماید چنان‌که در دولت پیشین چنین شد.
اما از طرف دیگر، مدیری که باسیاست دولت همسو و همراه نباشد، بازگشت امور به قهقراست.رئیس‌جمهور به‌یقین می‌داند که در دستگاه‌های اجرایی چگونه سازهای ناساز و عرض‌اندام‌ها در مقابل سیاست‌های دولت، صدای همه را درآورده و دخالت‌های آمران غیرمسئول و نهادهای درجازده به سیاست دولت پیشین چه ضربه‌هایی به امور کشور وارد می‌کنند. پس خاستگاه هشدارهای قاطعانه رئیس‌جمهور حقوقدان و آشنا به زیر و بم آنچه در کشور می‌گذرد نیز همین‌جاست و همچنین می‌داند که اگر امروز با قاطعیت عمل نکند و امر به جابه جایی برخی از نمایندگان خود ننماید، فردا بسیار دیر خواهد بود بدیهی است که نباید دولت اعتدال از همان جایی ضربه بخورد که خود تشخیص داده است و نیز مسلم بداند که همان بالای 80 درصد از دولت حمایت خواهند کرد. مردم ایران آن قدر زیرک هستند که فرق اقدام منطقی و هیاهوی احساسی را تشخیص بدهند برهمین اساس، روحانی نباید قدمی پس بگذارد.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار یکشنبه را به تیترهای «اعلام تلویحی توافق هسته‌ای» و «ما تنها خوب‌های عالم نیستیم!» اختصاص داد.
· جدایی باهنر از لاریجانی
گروه سیاسی روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود در گزارشی تحت عنوان «جدایی نایب از رئیس» به اختلاف میان باهنر و لاریجانی پرداخته است. روزنامه ابتکار معتقد است که آغاز این اختلاف از استیضاح فرجی‌دانا کلید خورد به نحوی که باهنر به طیف فراکسیون اصولگرایان و حامیان استیضاح نزدیک شد و از یاران لاریجانی فاصله گرفت.
در بخشی در این گزارش تحلیلی آمده است«باهنر در مجلس نهم، در صف فراکسیون رهروان ولایت و در کنار علی لاریجانی قرار گرفت که به عنوان یکی از چهره‌های شاخص و معتدل اصولگرا شناخته می‌شود. همزمان با انتخاب حجت‌الاسلام حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 و نمایان شدن رویکرد جامعه به مشی اعتدالی، معتدلان هر دو جناح سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرای کشور به این نتیجه رسیدند که برای حضور در عرصه سیاسی، فارغ از نزاع‌های تندروانه، باید به جریان اعتدال پیوست و با آن همراه شد.
بستر ایجاد فراکسیون رهروان ولایت هم چنین نگاهی بود؛ نگاهی که باعث شده است اعضای فراکسیون اکثریت مجلس – به ریاست کاظم جلالی که ارتباط نزدیکی با علی لاریجانی دارد – به فکر تحرک انتخاباتی در همین قالب برای انتخابات سال آینده مجلس شورای اسلامی باشند. در فضای سیاسی کشور اما، اصلاح‌طلبان با چشیدن طعم موفقیت در انتخابات ریاست جمهوری در راهبرد حمایت از کاندیدای واحد و ایجاد وحدت، حال با تکیه بر همین همگرایی به دنبال برنامه‌ریزی گسترده برای بازگشتی دوباره و قدرتمند به عرصه سیاسی ایران هستند، در حالی که اصولگرایان به دنبال انشقاقی که در ده سال گذشته به خود دیده‌اند و حاصل آن در انتخابات 92 مشهود بود، همچنان در لابیرنت همگرایی به سر می‌برند. این لابیرنت علاوه بر فقدان برخی چهره‌های شاخص اصولگرایی و نیز کمرنگ شدن سازوکار جامعتین نزد بعضی اصولگرایان، به حضور چهره‌ها و گروه‌های جدید، تندرو و رادیکال نیز برمی‌گردد که داعیه اثرگذاری بر جریان اصولگرایی را دارند.
در شرایطی که چهره‌های مختلف اصولگرا از وحدت و همگرایی اصولگرایان حمایت کرده‌اند، دو تعبیر مختلف از این وحدت باعث شده است اختلاف در نوع نگاه به دودستگی منجر شود. چهره‌های معتدل‌تر اصولگرا همچون علی لاریجانی علیرغم تأکید بر همگرایی، قائل به وحدت با تندروهایی مثل جبهه پایداری نیستند و برای آن‌ها جایگاهی در پازل وحدت اصولگرایان قائل نیستند، در حالی که برخی چهره‌ها و گروه‌های اصولگرا مثل محمدرضا باهنر یا حزب موتلفه به هر قیمتی مایل‌اند در اصولگرایان همگرایی ایجاد شود و در این راه و به مصلحت، از ائتلاف با امثال جبهه پایداری هم حمایت می‌کنند.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «توافق خوب، نزدیک است» و «تغییر قوانین انتخابات ممنوع» اختصاص داده است.
· سایه خوش‌بینی بر فراز مذاکرات
روزنامه اعتماد در گزارشی خبری تحت عنوان «توافق خوب، نزدیک است» به اظهارات محمد جواد ظریف در دیدار با پائولو جنتیلونی واکنش نشان داده است و آن را به «نزدیکی» توافق توصیف کرده است. روزنامه اعتماد در این راستا نوشت «خبرنگار «اعتماد» به عنوان نخستین سؤال از وزیر امور خارجه کشورمان پرسید: پس از دور اخیر مذاکرات میان ایران و ۱+۵ در ژنو، اظهارنظرهای متفاوتی از سوی مذاکره‌کنندگان دو طرف می‌شنویم. برخی از اندکی پیشرفت سخن می‌گویند و عده‌ای از پیشرفت قابل توجه. در حال حاضر و در آستانه دور جدید مذاکرات، پرونده هسته‌ای در چه مرحله‌ای قرار دارد و تفاهم سیاسی که گفته می‌شود تا پایان ماه مارس شکل خواهد گرفت، چه سبک و سیاق حقوقی و سیاسی خواهد داشت؟ محمدجواد ظریف در پاسخ به «اعتماد» گفت: مذاکرات هسته‌ای به مرحله‌های حساس خود نزدیک شده است.
ما هفته گذشته گفت‌وگوهای بسیار خوب، ریز و دقیقی داشتیم که به دلیل حضور مسؤولان فنی هسته‌ای دو کشور یعنی آقای دکتر صالحی، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی و وزیر انرژی ایالات‌متحده امریکا بحث‌های مفیدی در حوزه فنی، رسیدن به تفاهم فنی و حل‌وفصل اختلاف‌هایی که در این حوزه وجود داشت بین دو طرف انجام گرفت و پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه‌ای در این خصوص شد. اما در بسیاری از حوزه‌های دیگری اختلاف‌نظرها همچنان باقی است، هم در موضوعات هسته‌ای و هم در موضوعات مربوط به تحریم ما. بارها تکرار کرده‌ایم که تحریم‌ها برای رسیدن به هیچ هدفی مفید نبوده‌اند و امریکا و به‌صورت کلی کشورهای غربی باید به این نتیجه برسند که تحریم‌ها سرمایه‌ای نیستند بلکه مانعی در راه رسیدن به توافق هستند و هر زمان که این واقعیت مورد پذیرش قرار بگیرد در آن زمان ما به رسیدن به توافق هسته‌ای بسیار نزدیک شده‌ایم. ما بارها تأکید کرده‌ایم تا زمانی که به توافق در خصوص کلیه موضوعات نرسیم توافقی وجود ندارد و این موضوع در برنامه اقدام مشترک یا توافق ژنو به صراحت بیان شده است که هیچ توافقی وجود ندارد تا زمانی که در خصوص همه زمینه‌ها توافق صورت بگیرد.
البته احتمال دارد که پیشرفت‌هایی داشته باشیم و این پیشرفت‌ها در هفته گذشته به‌صورت جدی صورت گرفت و امیدوار هستیم که در این هفته هم بتوانیم در سایر موضوعات به ویژه در موضوع رفع تحریم‌های ظالمانه علیه جمهوری اسلامی ایران به پیشرفت بیشتری نائل بشویم و سپس هم این پیشرفت‌ها را به شکل یک توافق جامع و دقیق تدوین بکنیم و این برنامه عملیاتی ما برای رسیدن به توافق است.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیتر «کیلومتر آخر مذاکرات» اختصاص داد.
· بازگشت احمدی‌نژاد اصل «فتنه» است
آمنه شیرافکن در صفحه سیاسی روزنامه شرق به گفت‌وگو با مهدی دواتگری از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس پیرامون وضعیت دادگاه احمدی‌نژاد و آینده سیاسی وی پرداخته است. مهدی دواتگری در این گفت‌وگو در پاسخ به سؤال برخی در میان اصولگرایان پیش‌بینی کرده‌اند که احمدی‌نژاد در جامعه بالا می‌آید. بازگشت احمدی‌نژاد به قدرت شدنی نیست، اظهار داشت«معتقدم بازگشت احمدی‌نژاد اصل «فتنه» است و می‌تواند فتنه‌ای در کشور شکل دهد.»و سپس در توضیح آن افزود«بدون‌شک احمدی‌نژاد خودش حاشیه‌هایی دارد. اطرافیانش حاشیه‌هایی دارند و درعین‌حال خودش دوست دارد حاشیه‌سازی کند.»
نماینده مجلس شورای اسلامی «حاشیه‌سازی» را مهم‌ترین ویژگی سیاست‌ورزی احمدی‌نژاد دانست و گفت «یکی از شگردهای احمدی‌نژاد حاشیه‌سازی است تا به هدفش برسد. به همین دلیل حضورش در انتخابات آینده فتنه جدیدی در کشور رقم خواهد زد. آقای احمدی‌نژاد در برخی جاها بدون مشورت کارهایی می‌کند که خیلی به صلاح منافع عمومی در کشور نیست.» وی سپس در مصداق آن اظهار داشت «خب، یک نمونه از این عدم‌مشورت‌ها ماجرای پخش فیلم در روز استیضاح وزیر کار بود. همان فیلمی که در آن تصویری از جلسه سعید مرتضوی در صحن علنی مجلس پخش شد و نام بابک زنجانی نخستین بار سر زبان‌ها افتاد.»
روزنامه آرمان امروز
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «رحیمی از اوین به خانه رفت» و «بولتن‌ها نمی‌میرند» اختصاص داد.
· انتقال نسلی بولتن‌نویسان
مطهره شفیعی در صفحه سیاسی روزنامه آرمان امروز به نگرانی پاستورنشینان از بولتن‌سازی علیه دولت سخن می‌گوید؛ این روزنامه‌نگار اصلاح طلب معتقد است که در این بولتن‌ها داده‌های غلط به مخاطب القا می‌شود و به همین دلیل واکنش‌ها علیه دولت فراوان شده است.
مطهره شفیعی معتقد است که خاستگاه بولتن‌سازی علیه دولت را به دوران اصلاحات باز می‌گردد و در همین راستا نوشت«بولتن‌سازان البته زائیده سال 92 نیستند بلکه سال‌های سال است حضور دارند و گویی این مشی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود و هیچگاه از بین نمی‌رود. بولتن‌سازی در هر نسل پیشرفته‌تر می‌شود مثلاً در دولت اصلاحات بولتن‌ها که خاصیت اصلی آن پنهان ماندن است، در کمتر موردی علنی نمی‌شد و پس از پایان مراسم‌های خاص به شکل علنی در میان مردم شرکت‌کننده در مراسم توزیع و برخی اوقات توضیحاتی هم از سوی پخش کننده به‌صورت شفاهی جهت تکمیل اطلاعات بولتن به مخاطب ارائه می‌شد. بولتن‌ها در دوره کنونی یعنی اعتدال تا حدودی به‌صورت مخفی توزیع می‌شوند و کمتر پیش می‌آید که گروهی مسئولیت آن را بر عهده بگیرد.
برخی اوقات در کازیوی نمایندگان گذاشته می‌شود و در خارج بهارستان هم بولتن‌ها را در محل عبور و مرور طیف خاصی می‌گذارند تا هویت پخش‌کنندگان حتی مشخص نباشد چون می‌دانند این دولت به‌راحتی از کنار بولتن‌سازان نخواهد گذشت. در دولت اصلاحات بولتن‌سازان فعالیت زیادی داشتند و شاید هشت سال استراحت برای آن‌ها دیگر کافی است تا بتوانند با روحیه بهتر و قوت بیشتر بولتن‌های مناسبی برای دولت بعد که همان دولت اعتدال است بسازند و پخش کنند. احمد شیرزاد از طیف اصلاح‌طلبان درمورد این بولتن‌ها می‌گوید: «اصطلاح «بولتن‌سازی» و مصادیق آن، از آفت‌های سال‌های گذشته و نشانه‌ای مشخص برای موضوع «غیبت» است که در قرآن مذمت شده است. مساله اصلی در غیبت، سخن گفتن پیرامون فردی است که امکان دفاع از خود را ندارد.
بسیاری از مسائل در گفت‌وگوهای رودررو نیز امکان طرح ندارند و هنگامی که در نبود افراد بیان می‌شوند، زشتی دوچندان می‌یابد.» حشمت‌ا… فلاحت‌پیشه از طیف اصولگرایان هم درباره بولتن معتقد است: «افراد وقتی که قصد تخریب شخصی را دارند وارد فضای بولتن‌نویسی شده و به رقابت می‌پردازند درحالی که اگر حرفی برای گفتن داشته باشند می‌توانند از روش‌های بهتری استفاده کنند.» به هر حال بولتن‌نویسی به تدریج تبدیل به یک شغل شده و نویسندگان آن باید از قوه تخیل خوبی در تهیه مطالب برخوردار باشند چراکه قرار است غیرواقعیت در آن منعکس شود و درنهایت باید به جریان‌سازی علیه دولت تبدیل شود. تلاش نکنید؛ بولتن‌ها نمی‌میرند بلکه تنها از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «چتر نظارت دولت بر بازار شب عید» و «رفع تحریم‌ها؛ هفته آینده روی میز مذاکره» اختصاص داد.
· روزهای بهاری احزاب در دولت یازدهم
روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود در گزارشی به دورخیز احزاب در روزهای پایانی سال 1393 برای تصاحب کرسی‌های بهارستان در اسفند 94 پرداخت. گروه سیاسی این روزنامه معتقداست با پیروزی دولت تدبیر و امید فعالیت تشکل‌های سیاسی از دوره رکود خارج شده است و در همین راستا نوشت«زمستان است؛ اما دیگر از برف سنگینی که تا دو سال پیش روی شانه‌های احزاب نشسته بود، خبری نیست. تشکل‌های سیاسی، یکی یکی از رخوتی که از سال 84 شروع شد و هشت سال طول کشید، بیرون آمده‌اند و با برگزاری کنگره‌ها، نشست‌های تخصصی و فعال کردن کمیته‌های استانی، به پیشواز سال انتخابات می‌روند.
با احتساب امروز، 362 روز به زمان برگزاری انتخابات مجلس دهم مانده است؛ انتخاباتی که قرار است تکلیف قریب 300 کرسی سبز رنگ مجلس را برای چهار سال روشن کند. این در حالی است که سال گذشته همین موقع؛ اغلب احزاب و تشکل‌های سیاسی امیدواری چندانی به گشایش فضای سیاسی نداشتند و اگرچه نمی‌توان ادعا کرد با «بدبینی» به وعده‌های دولت می‌نگریستند، اما نمی‌توان منکر «دیرباوری» ای بود که از سوی دبیران کل احزاب یا نمایندگان آن‌ها نسبت به خروج از فضای بسته پیشین، ابراز می‌شد اما با گذشت 18 ماه از استقرار دولت، نه تنها مخالف، موافق و منتقد به گشایش فضای سیاسی اذعان دارند، بلکه مروری بر افزایش چشمگیر تحرک احزاب سیاسی نشان می‌دهد دولت آن گونه که از سوی برخی مخالفانش متهم می‌شود، از «سیاست داخلی» غافل نیست. نمونه روشنش هم برگزاری قریب 10 کنگره و گردهمایی سراسری است که طی دو ماه گذشته و از سوی طیف‌های مختلف سیاسی سامان داده شد.
در این ایام؛ اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در پایتخت همایش سراسری برپا کردند؛ دو جریان اصلی کشور همچنین فعالیت‌های استانی خود را از طریق فعال کردن دفاتر احزاب در شهرستان‌ها و نشست با نخبگان بومی افزایش دادند و در نهایت هم حزب نوخیز «ندای ایرانیان»، هم حزب میانه‌روی «اعتدال و توسعه» و هم حزب اصولگرای «ایثارگران» کنگره سالانه برگزار کردند. کنگره‌هایی که در فاصله سال‌های 84 تا 91 هر روز، کم فروغ‌تر می‌شد. اگر از کنگره چند حزب اصولگرا نظیر «مؤتلفه اسلامی» و «جامعه اسلامی مهندسین» در آن سال‌ها بگذریم، چراغ خاموش این همایش‌ها که قرار بود «سالانه» باشد؛ از انجمادی حکایت می‌کرد که تحرک احزاب را به حداقل رسانده بود؛ به گونه‌ای که شماری از این تشکل‌ها، بویژه احزاب اصلاح‌طلب تنها حیات «اسمی» داشتند. سیاست ناهمراهانه دولت‌های نهم و دهم در قبال احزاب، سخنان رئیس دولتی که «حزبی» بودن را نه نقطه قوت، بلکه نقطه ضعف تلقی می‌کرد، همچنین پیامد رویدادهای سال 88؛ تشکل‌های سیاسی را چنان در تنگنا قرار داده بود که احزاب بعد از انتخاب حسن روحانی و وعده‌های او، امید چندانی به بهبود اوضاع نداشتند.»