پیامدهای بد حجابی در جامعه

پیامدهای بد حجابی در جامعه

حجاب بیانگر وقار و افتخار یک زن و سند اطاعت او از فرمانده هستی است و بی شک، پوشش زن در برابر مردان نامحرم، یکی از ضروریات دین اسلام است که درباره جنبه اسلامی آن نمی توان تردیدی به خود راه داد. در قرآن کریم و روایات وارده از پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله)و ائمه معصومین (علیهم السلام) و نیز در کلمات فقها، به وجوب و کیفیت آن تصریح شده است. اما در این میان حجاب مردان نیز نباید نادیده گرفته شود ولی همانطور که زن و مرد متفاوتند، مفهوم حجاب برای آنها نیز اختلاف دارد.
بدحجابی ، بدپوششی، ناهنجاری پوششی و… همه عناوین و القابی هستند که برای معرفی مسئله‎ای اجتماعی به کار برده می‎شوند؛ مسئله‎ای که سالهاست دغدغه‎ی بسیاری از مردم متدین و مسئولان فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، عالمان دینی و حوزه‎های علمیه و… را برانگیخته و نگاه‎ها را به خود جلب نموده است. اینکه چه عنوانی برای توصیف و نام‎گذاری این پدیده به کار گرفته شود ،شاید چندان مهم نباشد؛ آنچه مهم است اینکه چه علل و عواملی در بروز این پدیده نقش داشته، و بر گسترش و فراگیری آن مؤثر واقع شده و آن را در آستانه‎ی تبدیل به یک مسئله‎ی حاد، بحرانی و آسیب‎زا برای جامعه قرار می‎دهد؛ و اینکه چرا با گذشت این همه وقت از این مسئله‎ی اجتماعی، هیچ یک از راهکارهای اندیشیده و تدارک دیده شده برای مهار و حل آن، مؤثر واقع نشده و هر روز بر ابعاد کمی و کیفی این آسیب اجتماعی به نوعی افزوده، و عواقب آن نیز در سیمای مسائلی جدید دامن‌گیر جامعه شده است . یکی از عوامل عدم موفقیت دراین مبحث عدم انجام صحیح وبه موقع و همچنین کوتاهی از فریضه امر به معروف ونهی از منکر توسط جامعه می باشد که در این رابطه مقام معظم رهبری در جلسه پرسش و پاسخ مدیران مسئول و سر دبیران نشریات دانشجویی فرموده ا ند:
“من همین امر به معروف و نهی از منکر زبانی را ولو به شکل خیلی راحت و آرام و بدون هیچ خشونت و دعوایی واقعا یکی از معجزات اسلام می دانم. مثلا یک نفر کار خلافی می کند، می گویند آقا شما این کار را نباید می کردی. این مطلب را بگو و برو. می گوید او بر می گردد دو تا فحش به من می دهد. خیلی خوب؛ حالا دو تا فحش هم به شما بدهد؛ برای خاطر امر خدا تحمّل کنید. اگر نفر دوم هم بگوید آقا شما باید این کار را نمی کردی؛ بدانید اگر دعوا هم بکند، دعوایش کمتر از آنی است که با نفر اوّل کرده است. نفر سوم و نفر دهم و نفر بیستم هم همین طور.
بنابراین، اگر نهی از منکر باب شد و تا نفر بیستم رسید، شما خیال می کنید آن آدم دیگر آن کار را تکرار خواهد کرد؟! نهی از منکر واقعا معجزه می کند. فقط هم زبانی؛ یدی اش در اختیار حکومت است؛ یعنی اگر جایی باید با گناهکار به ﺻورت یدی و مجازاتی برخورد کنند، فقط دستگاههایی از حکومت هستند که مسئول این کارند؛ مردم نباید بکنند. اما زبانی چرا؛ خیلی هم اثر دارد”
در اینجا باید عنوان نمود که هر چند بدحجابی بسیاری از زنان و دختران وحتی مردان انگیزه مخالفت آنها با دین نیست و تنها نوعی بی توجهی و سهل انگاری و نوعی مد گرایی غربی است، ولی با دقت و تامل در این ناهنجاری اجتماعی در می یابیم که اخیرا عواملی سبب افزایش فوق العاده بدحجابی شده است که اگر آگاهی های کافی نسبت به این معضل اجتماعی و پیامدهای منفی ناشی ازآن به مردم داده نشود، بدون شک در آینده نزدیک با مشکلات بزرگتری روبرو خواهیم شد.
بسیاری از متدینین و علما هشدار می‌دهند که بدحجابی در حال گسترش است و باید محیط جامعه اسلامی را امن کرد. درست هم می‌گویند، خیابان‌های شهرمان بعضی اوقات بدجوری توی ذوق می‌زند .در بسیاری از کشورها اکثر آدمها ساده می‌پوشند و معمولی. کمتر آرایش و دلبری می‌کنند. مگر آنها که دلبرند و کارشان دلبری است. روسری بر سر ندارند اما لباسشان اکثراً ساده و معمولی است. اما در اینجا مرزهای دلبری و تحریک البته دامنه و تنوع گسترده‌تری یافته و گرچه همه روسری بر سر و(؟)بر تن دارند اما گاه … چه باید گفت؟
ازدیگر مشکلات ما این بوده که در جامعه خود ،مسئله حجاب را بیشتر به زنان محدود کرده ایم در حالی که بعضی از مردان نیز مصداق بدحجابی داشته و رفتاری دور از نجابت دارند، اما تاکنون آن ها را متوجه این مسئله نکرده ایم. حجاب مسئله ای فراجنسیتی است و هر دوجنس باید به آن توجه کنند ما باید ریشه های این رفتارها را پیدا کنیم یکی از این موارد وجود لباسهایی است که درفروشگاههای شهر وجود دارندکه از انواع و اقسام مانتوها و شلوارهایی است که هر روز با نوع و رنگ جدیدی به بازار عرضه می شود. شلوارهایی که تنها بخشی از پا را می پوشاند وبعضی از آنها که جدیدا مد شده است به صورت بدن نما می باشد و مانتوهایی که هر روز کوتاه تر و تنگ تر می شود ودر ویترین این فروشگاه ها خودنمایی می کند. در نگاهی گذرا به اطراف خود نمونه هایی از این لباسها را بر تن دختران و زنان و پسرها خواهید دید ، دختران و زنانی با پوشش نامناسب و آرایش های غلیظ که به نظر می رسد خیابان را با مجلس میهمانی و عروسی اشتباه گرفته اند.پسرانی که فرقی بین آنها ودختران نمی توان قائل شد اما به هر حال و با کمال تاسف این نمونه ها را در کوچه و خیابان به وفور می بینیم و دخترانی که اگر روسری نصف و نیمه آن ها نبود فکر می کردی در یکی از کشورهای غربی هستی!! تا به حال بارها درباره طرح توسعه عفاف و حجاب در جامعه گفته شده است و این که به دلیل کوتاهی دستگاه های مکلف در این طرح، وضعیت پوشش در جامعه به سمت و سویی رفته است که به هیچ وجه زیبنده جامعه ایرانی- اسلامی نیست.گاه این پوشش‌های نامحترم، از عریانی غربی تأثیر فزونتری دارند، آن هم در جامعه‌ای اسلامی و شهری شهید پرورو عالم پرور؟ ((البته این نکته فراموش نشود که تعداد افراد دین دار ومتدین با حیاءو باعفت و با حجاب و پوشش مناسب هم تعداد آنها کم نمی باشد .))
پس چه باید کرد؟ آیا فقط با برخورد سلبی می‌توان مشکل را برطرف کرد؟ آیا باید بی‌تفاوت بود تا هر اتفاقی که در صحنه جامعه می‌افتد بگذاریم بیفتد؟ آیا درست است در شرایطی که جوان ایرانی مضایق متعددی برای ازدواج و اطفای غریزه جنسی خود دارد هر روزه در خیابان شاهد شعله‌ورتر شدن نیازش باشد و آرامشش به‌هم بریزد؟ آیا آنها که در خیابان آنان‌را بدحجاب و بی‌قید می‌پنداریم به واقع بی‌دین و بی‌قید و منحرف هستند؟ و آیا…؟
اگر پدر و مادرها به تربیت اسلامی و اخلاق در جامعه توجه کنند و دختران و پسران خود را بر این اساس تربیت کنند و مدارس نیز همین رویه را دنبال کنند دخترها و پسرهایی تحویل جامعه می شوند که به صورت خودکار حجاب و عفاف را رعایت می کنند و دیگر برای رعایت پوشش و حجاب نیاز به پلیس و ارشاد نخواهد بود.
در دهه های اخیر شاهد تحولات سریع و گسترده ای در تمامی ابعاد زندگی اجتماعی و از جمله خانواده بوده ایم. نهاد خانواده تحت تأثیر عوامل متعدد درونی و بیرونی این تغییرات را تجربه کرده است. رسانه ها به عنوان یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر تحولات خانواده نقش اساسی در دگرگونی روابط درونی بین اعضاء آن داشته اند. این تحولات باعث سست شدن پیوندهای درون خانواده، افزایش طلاق، ناتوانی در تربیت فرزندان و… شده و از سوی دیگر پیامدهای مثبتی چون افزایش سطح آگاهی اعضاء خانواده، شناخت روش های بهتر در برخورد با فرزندان، استفاده بهتر از امکانات بهداشتی، آموزشی و… داشته است. در واقع رسانه از سویی باعث تقویت برخی از ارزشهای اجتماعی و از سوی دیگر باعث تضعیف آنها شده است. آنچه می تواند نقش و اهمیت رسانه در بعد مثبت آن افزایش دهد شناخت علمی و دقیق ویژگی ها و کارکردهای نوین خانواده است و تنها در این صورت است که رسانه می تواند با تولید برنامه های مناسب ضمن دستیابی به اهداف تعریف شده از پیامدهای ناخواسته آن جلوگیری کند و رسانه می تواند با اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر نهاد خانواده بسیاری از ناهنجاری های درون خانواده را کاهش دهد و در تعالی خانواده مؤثر واقع شود. از آنجا که الگوسازی رسانه برای والدین و فرزندان امری بدیهی است و تجربیات فراوانی این موضوع را به اثبات رسانده است عملکرد رسانه در قالب طرح الگوهای موفق ضمن تقویت باورهای درست و تصحیح نگرش های نادرست منجر به تغییر رفتار به عنوان هدف نهایی آموزش خواهد گردید.
پس در نهایت روی هر یک از این موارد می‌توان تأمل کرد. در هر کدام می‌توان پرده‌هایی از حقیقت را یافت. امّا باید دانست که در موضوع بدحجابی و ضرورت سامان‌دهی به این امر که همه معتقدند از جمله پدیده‌های ناهنجار اجتماعی با آسیب‌های نه چندان کم اهمیّت روانی، اخلاقی، دینی و تربیتی است که هزار نکته باریکتر زمو وجود دارد و اگر نادیده‌شان بگیریم، در سروسامان دادن به مسأله توفیق کافی پیدا نمی‌کنیم ومحیط های اجتماعی از جمله خانواده، مدرسه ودانشگاه ومراکز فرهنگی وظیفه اصلی کار فرهنگی در مقابله و پیشگیری از بدحجابی را برعهده دارند. سامان‌دهی وضعیت حجاب در جامعه ایران در قدر مسلّم نه صرفاً راه‌حل پلیسی و قضایی دارد و نه دستورالعملی و بخشنامه‌ای… تا زمانیکه به آسیب‌شناسی درست مسأله پرداخته نشود وتا موقعی که روحیه امر به معروف ونهی ازمنکر در جامعه تقویت نگردد نخواهیم توانست به نتیجه مطلوب دست یابیم و این کار جز با همکاری کلیه دستگاههای مربوطه و خود مردم انجام پذیر نمی باشد.

احمد رزاقی