خداحافظ ماه ترین ماه خدا!

خداحافظ ماه ترین ماه خدا!

 کلمه ی «عید» از ماده ی«عود» به معنای “بازگشت” و کلمه ی«فطر» به معنای “درون، ضمیر و خویشتن “گرفته شده است. پس عید فطر یعنی بازگشت به خویشتنی که پاک و پاکیزه شده و بعد از سی روز شست و شو و از بین رفتن زنگار گناه و شکسته شدن دست و پای شیطان گویی تازه متولد شده است؛ چرا که طبق گفتار مولای متقیان امیرمؤمنان(ع) روزه داران در شب عید فطر از تمام آلودگی ها و پلیدی ها پاک شده اند و کم ترین پاداش خود را که پاکی و پاکیزگی است، دریافت کرده اند.

آن حضرت چنین می فرمایند: «ای بندگان خدا! بدانید که کوچک ترین چیزی که برای مردان و زنان روزه دار است اینست که فرشته ای در روز آخر ماه رمضان به آن ها ندا   می دهد: ای بندگان خدا! بشارتتان باد که تمام گناهان گذشته شما آمرزیده شد. پس بنگرید که بعد از این چگونه عمل می کنید». و از طرفی وای به حال آنان که این روزها و شب ها را از دست داده اند و شاید امروز در این دنیا متوجه نباشند، ولی در قیامت آشکار خواهد شد که چه گوهرهای نفیس و فرصت های طلایی را به باد داده اند؟

 امیرمؤمنان(ع) عید فطر را به روز قیامت تشبیه می کنند و این چنین می فرمایند: «ای مردم! این روز شما روزی است که نیکوکاران در آن پاداش می گیرند و زیانکاران در آن نومید می گردند و این شباهتی زیاد به روز قیامتتان دارد.

 پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جایگاه نماز عید شدن به یاد آورید خروجتان از قبرها و رفتنتان را به سوی پروردگار، با ایستادن در جایگاه نماز به یاد آورید ایستادن در برابر پروردگارتان  را و با بازگشت به سوی منازل خود، متذکر شوید بازگشتتان را به سوی منازلتان در بهشت برین».

 پیشوای دوم شیعیان امام حسن مجتبی(ع) طبق روایتی در روز عید فطر از راهی عبور می کردند. مشاهده کردند که جمعیّتی ایستاده اند و بازی می کنند و بی خیال و بی توجّه به اهمّیت این روز، با غفلت خودشان سرگرم اند و می خندند.

 آن حضرت به کنار آن جمع رفتند و فرمودند: «خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه ای برای بندگانش قرار داده است که در آن به وسیله ی اطاعت او به سوی رضایت او با یکدیگر مسابقه بگذارند و از یکدیگر پیشی بگیرند.عدّه ای توانستند جلو بیفتند و موفق شوند و عدّه ای دیگر نیز کوتاهی کردند و مأیوس گشتند.

تعجّب از کسانی است که که بی خیال می خندند و به بازی مشغول می شوند  در آن روزی که نیکوکاران خرمن های ثواب را بر می چینند و می برند و محرومان خسارت خود را تحویل می گیرند».

حضرت در ادامه فرمودند: «اگر چشم بصیرت نافذ می شد و پرده های حجاب مادّی از مقابل چشم ها کنار می رفت، می دیدند که نیکان مشغول جمع آوری پاداش خود و برداشت ثواب سرگرم اند، چنان که بدان سرگرم به نتایج کوتاهی های خودشان هستند».

 وداع  با ماه خدا

 این وداع برای کسی است که با ماه مبارک رمضان مأنوس بوده و ماه رمضان دوست او می باشد و الّا کسی که با این ماه انس نداشته وداعی ندارد.

 انسان از دوستش و یا کسی که مدّتی با او مأنوس بوده خداحافظی می کند. آن که اصلاً نمی داند که چه وقت ماه رمضان آمد و چه وقت رفت و چرا آمد و چرا سپری شد او وداعی ندارد. ولی آن کسانی که جزء مأنوسین این ماه بوده اند، برایشان دل کندن از این ماه بسیار سخت و زجرآور می باشد.

 لذا هنگامی که می خواهند وداع کنند، وداعشان  با حالت ضجّه و ناله می باشد؛ گویی این که طفلی است که می خواهد از مادرش جدا شود که این نوع حالت در مناجات امام زین العابدین(ع) به خوبی متصوّر است. ایشان می فرمایند:« این ماه بعد از آن که پایانش فرا رسید، از ما مفارقت کرد و هجرت نمود وما را تنها گذاشت و ما اکنون  با او وداع می کنیم؛ وداع یک دوست عزیزی که فراقش برای گران است.

آن که اهل معنا بود، خیرش در این ماه بیشتر شد و آن که گرفتار گناه بود، گناهش در این ماه کمتر شد. ما کسی را وداع می کنیم که رفتنش برای ما دشوار است و ما را غمگین می سازد. ماهی که شب و روزش رحمت بود و بدین خاطر برای او بر عهده ی ما پیمانی محفوظ و حرمتی در خور رعایت و حقّی واجب الأداء لازم شد.

 بر این اساس   می گوییم: «سلام بر تو ای بزرگ ترین ماه خدا!… ماهی که در آن حاجات به برآورده شدن نزدیک بود و اعمالی که موجب خوشنودی خداست در آن پخش می شد…

سلام برتو! همسایه ای که دل ها در آن نرم و گناهان در آن کم شد… سلام بر تو که ما را در مبازه با شیطان یاری دادی و رفیقی  که راه های احسان را هموار و آسان ساختی. سلام بر تو! چه بسیار گناهان را محو کردی و چه بسیار عیبها را پوشاندی! ».

 گفته اند پس از روز عید فطر که روزه اش حرام است، شش روز آغازین ماه شوال را به عنوان بدرقه روزه بگیرید، زیرا کسی که می خواهد دوست عزیزی را بدرقه کند، چند قدم به همراه او می رود.

 خدایا! بر محمّد و خاندان او درود فرست و مصیبت از دست رفتن این ماه را جبران کن و روز عیدمان را بر ما مبارک فرما و آن را از بهترین روزهایی که بر ما گذشته قرار ده؛ جلب کننده ترین روز نسبت به عفو و محو کننده ترین زمان برای گناه.

 معاصی پنهان و آشکار ما را بیامرز و با خارج شدن ماه رمضان ، ما را از گناهانمان خارج ساز و از بهره مند ترین و پر نصیب ترین اهل این ماه قرار ده!

( برادشتی آزاد از دعای 45 صحیفه سجادیه)

حسین ناطقی