سبک زندگی
سبک زندگی
بیان:مدتهاست که دشمن[نظام سلطه] به طور جد در صدد است تا با شیوه های مختلف جنگ نرم، سبک زندگی را در کشور های هدف تغییر داده و از طریق تغییر در سبک زندگی در ابعاد مختلف و سکولاریزه کردن ، آنها را به صورت تدریجی و کاملا نرم تحت اختیار و تسلط خود قرار دهد،کشور عزیز ما ایران از زمان پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی همواره مورد حمله های سخت،نیمه سخت ونرم استکبار بوده است،که یکی از ابعاد جنگ نرم دشمن ، تغییر در سبک زندگی جامعه ایرانی است.
مدتهاست که رهبر معظم انقلاب به عناوین مختلف در سخنرانی های خود نسبت به شیوه های سبک زندگی همچنین تغییر درعلوم انسانی بدلیل اینکه متاسفانه اغلب مطالب رشته های حوزه علوم انسانی بر گرفته از تفکرات و نظریات فلاسفه غرب بوده و خود به خود در سبک زندگی ما اثر گذار است هشدار و تذکر ویژه داده اند و خاصه از متفکرین و اندیشمندان وطلاب و دانشجویان درخواست پرداختن بدین حوزه را داشته اند.
نشریه بیان در این ستون قصد دارد نسبت به این موضوع یعنی سبک زندگی از منظر اسلام به عنوان کامل ترین دین بپردازد.امید است خوانندگان محترم ضمن مطالعه؛ تلاش خود را به استفاده کاربردی از این مطالب در زندگی و ترویج آن در جامعه به کار گیرند.
سبک زندگی اجتماعی
چندی است که ولی امر مسلمین جهان ، حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) موضوعی را به نام “سبک زندگی” در محافل گوناگون جامعه مطرح نموده اند که ذهن بسیاری از اقشار جامعه را به خود مشغول کرده است . اینکه ما در حال حاضر با چه روشی زندگی میکنیم و باید چه روش صحیحی را در زندگی خود پیاده کنیم جای تأمل است . وقتی رهبر یک جامعه که فقیهی آگاه و مطلع به امور است ، می بیند امروزه زندگی مردم دچار مسائل گوناگون شده است و باید سبک زندگی صحیحی در جامعه پیاده شود تا مردم را از اختلالات و انحرافات ، چه در زندگی فردی و چه در زندگی اجتماعی بدور سازد ، باید هر کس به اندازه توان خود کاری بکند تا زندگی مردم رنگ و بوی بیشتری از اخلاقیات و فضائل اسلامی و انسانی به خود دهد .
ما در نوشته ای که پیش روی شماست قصد داریم ابعاد زندگی اجتماعی انسان را مورد بررسی قرار دهیم تا در حد توان بشود روش صحیحی از زندگی اجتماعی را با تأسی به قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام) بدست آوریم .
انشاءالله هم ما عامل به گفتار باشیم و هم شما خوانندگان گرامی تا بتوانیم اثبات کنیم که می شود زندگی اجتماعی صحیحی را در کنار همدیگر داشته باشیم.
زندگی اجتماعی
انسان در میان تمامى جانداران موجودى است که باید اجتماعى زندگى کند و این مطلب احتیاج به بحث زیاد ندارد، چرا که فطرت تمامى افراد چنین است یعنى فطرت تمام انسانها این معنا را درک مىکند و تا آنجا هم که تاریخ نشان داده هر جا بشر بوده اجتماعى زندگى مىکرده و آثار باستانى موجود،(کشف شده) این مطلب را ثابت مىکند.
قرآن کریم هم با بهترین بیان در آیاتى بسیار از این حقیقت خبر داده، از قبیل آیه:” یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى، وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا / هان اى مردم ما شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم و شعبه شعبه و قبیله قبیلهتان کردیم تا یکدیگر را بشناسید (حجرات 13) ، نَحْنُ قَسَمْنا بَیْنَهُمْ مَعِیشَتَهُمْ فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا، وَ رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ، لِیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضاً سُخْرِیًّا / مائیم که معیشتشان را در بینشان (در زندگى دنیا) تقسیم کردیم و بعضى را بدرجاتى ما فوق بعضى دیگر قرار دادیم، تا بعضى بعضى دیگر را مسخر خود کنند( زخرف 32) ، وَ هُوَ الَّذِی خَلَقَ مِنَ الْماءِ بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَ صِهْراً / او کسى است که از آب بشرى بیافرید، و سپس او را خویشاوند تنى و ناتنى کرد . ( فرقان 54) و آیاتى دیگر که خواننده عزیز براى درک هر یک از این آیات و نحوه دلالتشان لازم است به یکی از کتب تفسیری مراجعه کند.
عوامل بوجود آورنده روحیه جمعی در زندگی اجتماعی انسانها
اگر در یک جامعه، روحیه زندگی جمعی میان مردم آن از هر صنف و گروه که باشند، بوجود نیاید، زندگی اجتماعی آن جامعه مختل خواهد بود. عامل بوجود آمدن روحیه زندگی جمعی یک عامل نیست، چنانکه علت بیماری تشتّت و پراکندگی مردم یک جامعه، یک علت نمی باشد.دراین مبحث کوشش می کنیم عوامل مهم آن را مورد بررسی قرار بدهیم و همچنین علل مهم بروز بیماری تشتّت و پراکندگی را هم از نظر میگذرانیم تا ببینیم هر گروهی که تشکیل می شود با چه اهدافی بوجود آمده است و وظیفه هر کدام از ما ، با نقش های مختلفی که در جامعه داریم ، در همراهی و یا مقابله با آن تشکل ها چیست؟
1ـ عامل اضطراری گذرا : گاهی گرفتاریها و مصائب دشوار مردم، یک جامعه (کوچک یا بزرگ) را به اجتماع و تشکل و مشارکت و هماهنگی وادار می کند،بطوریکه اگر آن مردم با یکدیگر متشکل نشوند و در کارهای اجتماعی برای رفع گرفتاری مشارکت ننمایند، همه آنان از پای درخواهند آمد. می توان گفت: همه جوامع بشری در طول تاریخ تاکنون با بوجود آمدن عامل مزبور، اتحادها و تشکّلها را بوجود آورده اند، زیرا آنان در صورت عدم تشکل و عدم مشارکت، مرگ و نابودی خود را کاملاً احساس میکردند. در حقیقت باید گفت: این عامل اگر خردمندانه مهار و مورد بهره برداری قرار نگیرد به «خودخواهی» مبدل میشود . در نتیجه باید بگوییم:در این اتحاد و تشکل و مشارکت، اصل اساسی همان خودخواهی شخصی است، و تن دادن به اتّحاد و تشکّل و مشارکت فرعی و جنبه وسیله ای برای دست یافتن به آن اصل اساسی دارد.
2ـ عامل اضطراری گذرا که موجب بوجود آمدن روحیه جمعی نسبتاً پایدار میگردد : گاهی شدت حوادث کوبنده جامعه بحدیست که مردم آن جمع را تا زمانی نسبتاً طولانی بیدار می سازد و در روحیه آنان چنان تأثیر میگذارد که تشکل و مشارکت برای آنان، بعنوان قانون زندگی جلوه میکند ـ ولی برای ترس و هراس از بوجود آمدن عوامل کوبنده، نه اینکه طعم انسانی اتحاد و تشکل و مشارکت در کارهای زندگی اجتماعی را واقعاً چشیده باشند. حالِ آدمیان در تحرک متشکل از این عامل، مانند حرکت متشکل حیوانات قوی ضعیف و درنده و آرام است در برابر یک حادثه نابود کننده، مانند اینکه سیلی خروشان از یک رودخانه در جریان است و حیواناتی گوناگون مانند شیر و آهو و گربه و موش و ببر و پلنگ و خرگوش و بزکوهی برای اینکه از آن سیل خروشا ن عبور کنند، دست بهم بدهند و با کمال مشارکت و هماهنگی از آن رودخانه عبور کنند. قضیه روشن است که پس از عبور از آن رودخانه چه اتفاق خواهد افتاد.
3ـ عامل جبری زندگی پایدار : این همان عامل متداول زندگی در جوامع بشری است که از آغاز زندگی اجتماعی تاکنون در جریان بوده است. این عامل جبری دارای نیرومندی خاصی است که حتی
می تواند افرادی از جامعه را بدون اینکه به علت تشکل و مشارکت خود با دیگران آگاهی داشته باشند، در جمع متشکل و مشترک و حتی در جمع متحد بکار جمعی بیندازد. این عامل در حقیقت همان عامل اساسی در حیات اجتماعی است که مانند تنفس برای انسان زنده می باشد.
حقیقت این است که اگر جریان تاریخ بشری را بطور صحیح مورد دقت قرار بدهیم، تأثیر از همین سه عامل برای همه انسانهائی که در این دنیا میخواهند زندگی کنند ضروری است، زیرا گلاویزی با طبیعت برای برخورداری از مواد مفید آن برای زندگی، هم انسانهای ناتوان را مجبور به مشارکت هماهنگی در کارهای دسته جمعی مینماید و هم اقوای قدرت پرست را که دائما با دندان و چنگال تیز به انسانها مینگرند و فقط در کمین نابود کردن انسانها برای تحصیل قدرت خود نشسته اند.
4ـ عامل اخلاقی و مذهبی : این دو عامل اگر بطور صحیح در جوامع انسانی مورد عمل قرار بگیرند، یعنی مردم به انگیزگی وجدان پاک که پیک الهی در درون انسانهاست ، احساس لزوم اتحاد و مشارکت در برآوردن مصالح زندگی اجتماعی نمایند،و هم با کمال اعتقاد بپذیرند که دستور دهنده حقیقی به اتحاد و مشارکت در کارهای اجتماعی خداوند سبحان است قطعی است که چنین مردمی در تاریخ انسانی زندگی میکنند، نه طبیعی حیوانی. عامل مشارکت و هماهنگی در یک جامعه برای تنظیم زندگی اجتماعی مذهب و اخلاق الهی است، که موجب میشود مردم آن جامعه پس از تنظیم ضروریّات زندگی خود، به جوامع دیگر انسانها برسند نه به تجملات و سگها و گربه های خود، با وجود بینوایانی که گرسنگیها و بیماریها آنان را دسته دسته از عرصه زندگی به پرتگاه نابودی می کشاند!
پس نتیجه می گیریم بهترین عامل برای تشکیل یک جامعه ، مورد چهارم می باشد. حال که ما مسلمانیم و زیر پرچم امت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) زندگی می کنیم ، لازم است بدانیم ، باید ها و نباید های امت اسلام ، با استعانت از احادیث گرانقدر نبوی چیست و بدان عمل کنیم.
ادامه دارد…
حجت الاسلام والمسلمین ظاهری