امروز : جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

تاریخ خبر : ۹۶/۰۷/۱۹
کد خبر : 105915
چاپ خبر :
به قلم محمد رضا زالی (فاضل گلپایگانی )

اقدامات خیریه حمایتی و جایگاه نهادهای مسئول

تضعیف نهادهای رسمی متولی امور خیریه، زمینه شکل‎گیری مؤسسات ثبت شده و جمع‎های مقطعی ناشناخته در جهت حمایت از نیازمندان را پدید آورده است.

باسمه تعالی

اقدامات خیریه حمایتی و جایگاه نهادهای مسؤول

تضعیف نهادهای رسمی متولی امور خیریه، زمینه شکل‎گیری مؤسسات ثبت شده و جمع‎های مقطعی ناشناخته در جهت حمایت از نیازمندان را پدید آورده است. گاهی حمایت از دانش‎آموزان نیازمند و گاهی گلریزان برای آزادی یک زندانی و گاه حمایت از زنان سرپرست خانوار و گاه پشتیبانی از یتیمان و گاه حمایت از بیماران بیماری‎های خاص و گاه حمایت از خانواده زندانیان یا زندانیان آزاد شده و چه بسا ده‎ها سوژه مشابه، محور اقداماتی خیرخواهانه قرار می‎گیرند.

فضای مجازی و شبکه‎های اجتماعی، امروزه فرصت مناسبی را برای توسعه این فعالیت‎های خیریه فراهم نموده است. همین حالا می‎توان در زمان واحد در ده‎ها گروه و کانال مجازی خیریه و چه بسا با حوزه فعالیت مشابه، عضو بود. گذشته از این‎که فراهم آوردن چنین بستری حتی با نیات خیرخواهانه می‎تواند زمینه سوء استفاده و اقدامات سودجویانه را فراهم کند، جای این سؤال باقی است که به‎منظور جلوگیری از هم‎پوشانی اقدامات فوق و برقراری عدالت در بهره‎مندی از تلاش‎های خیرخواهانه، چه تدبیری اندیشیده شده است؟! آیا اگر فرد یا خانواده‎ای از سوی گروه‎های متعدد، تحت حمایت و پشتیبانی قرار گیرد؛ برابر با محرومیت فرد یا خانواده مستحق دیگری نخواهد بود؟! با توجه به این‎که نیازمندی، مفهومی نسبی است و حدود تعریف شده‎ای ندارد چگونه می‎توان از افراد یا خانواده‎های نیازمند، انتظار داشت که در پس مراجعه گروه حمایتی دیگر، تحت پوشش قرار گرفتن از سوی مؤسسه یا گروه پیشین را اعلام کند؟!همچنان‎که اگر یک خانواده، هم واجد فرزند یتیم و هم واجد بیمار خاص و هم واجد زندانی آزاد شده و هم دختر دم بخت و هم دانش‎آموز نیازمند و … باشد از سوی چندین مرکز موازی بدون هرگونه اطلاع و هماهنگی با یکدیگر تحت پوشش قرار خواهد گرفت.

آسیب دیگر این رویه مورد سؤال را می‎توان مخدوش شدن کرامت نیازمندان دانست. این‎که هر گروهی ناگزیر از شناسائی نیازمندان برای رساندن کمک‎های خود است، در مقام عمل به چیزی جز شناخته شدن افراد نیازمند توسط طیف بیشتری از جامعه، منتهی نخواهد شد! تلاش‎های فردی برای شناسائی نیازمندان و معرفی به گروه‎ها و مؤسسات خیریه را باید بر این شناسائی فراگیر و البته نامطلوب افزود!

در چنین شرائطی به نظر می‎رسد بازگشت به پشتیبانی از نهادهای مسؤول حمایتی مانند کمیته امداد امام خمینی “ره”، سازمان بهزیستی، ستاد دیه، ستاد جمع‎آوری زکات و … راهبردی پذیرفتنی باشد.

در گام اول باید منزلت این نهادها را در جامعه تقویت نمود. تبیین نحوه تأمین هزینه‎های پرسنلی از وجوه دولتی، تبیین چگونگی و میزان کمک‎های دولت در بودجه سالانه به این نهادها، ارائه گزارش عملکرد شهرستانی شش ماهه یا سالانه به مردم، ارائه گزارش کمبودها و نیازمندی‎های ضروری شهرستان در بخش‎های مختلف حمایتی و موارد مشابه می‎تواند بخش مهمی از این بازیابی منزلت و در نتیجه، افزایش اعتماد عمومی را به‎دنبال داشته باشد.

در اقدامی دیگر می‏‌توان به‌‏منظور کاهش هزینه‌‏های سرباری پرسنلی، از مساعدت حضوری نیروی انسانی داوطلب در بخش‌‏های مختلف و مقدور، بهره گرفت. افراد باید بتوانند همچنان‏‌که در مؤسسات و گروه‏‌های خیریه به‏‌صورت داوطلبانه و خیرخواهانه در راستای گردآوری و توزیع کمک‏‌ها فعالیت می‏‌کنند، به‏‌عنوان نیروی انسانی همکار نهادهای مسؤول، در فرآیند خدمت‌‏رسانی نیز حضوری فعال داشته باشند. نمونه مشابه این خدمت صادقانه و ایثارگرانه را می‏‌توان در اماکن مقدس تحت عنوان خادم افتخاری مشاهده کرد. حرم‏‌های مطهر در کنار خادمان رسمی حقوق‎بگیر خود، از خادمان افتخاری به‌‏صورت سازماندهی شده استفاده می‌‏کنند.

در گام دیگر باید زمینه ارسال کمک‎های مردم برای افراد و گروه‎های خاص مورد نظر را فراهم کرد. اگر فرد یا مؤسسه یا گروهی خیریه، جامعه هدف تعریف‎شده‎ای دارند؛ باید امکان وصول کمک‎ها به ایشان از طریق نهادهای مسؤول مذکور فراهم آمده و افراد بتوانند بدون آن‎که ارتباطی مستقیم با فرد یا خانواده تحت پوشش داشته باشند حمایت‎های خود را از طریق نهادهای مسؤول به ایشان برسانند. نمونه مشابه این وصول هدفمند را می‎توان در طرح حمایت از یتیمان کمیته امداد امام خمینی “ره” مشاهده کرد.

راهبرد تکمیلی دیگر، فراهم بودن امکان معرفی نیازمندان به نهادهای مسؤول به‏‌منظور تحت پوشش قرار گرفتن شایسته و توأم با حفظ کرامت انسانی است.

گام اساسی دیگر، هماهنگی ضروری میان خود نهادهای مسؤول و بازتعریف حوزه عملکردی به‎منظور پیشگیری از هم‎پوشانی‎های احتمالی است. شایسته است ستاد مرکزی حمایت از مستضعفان در سطح هر شهرستان تشکیل شده و طرح‎ها و اقدامات مورد نظر را با هماهنگی هر چه بیشتر به انجام رسانند.

بازیابی جایگاه نهادهای مسؤول حمایتی در جامعه اسلامی، زمینه سوء استفاده از نیازمندان در جهت اهداف خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را از بین خواهد برد. در چنین فضائی دیگر گروه‏‌های مذهبی انحرافی، قادر به تأثیر بر اعتقادات دینی افراد از طریق حمایت‏‌های مالی نخواهند بود و بیوه‌‏زنانِ ناگزیر از بهره‌‏مندی از خدمات حمایتی، مورد سوء استفاده قرار نمی‌‏گیرند. همچنان‏‌که این فرصت را از فعالان سیاسی برای به انحراف کشاندن مشارکت انتخاباتی مستضعفان در راستای اهداف منفعت‏‌جویانه، سلب خواهد کرد.

Cloob Facenama Facebook Twitter artabaz Digg Stumble Upon
نظرات

دیدگاه شما

تبلیغات